CÜVEYRİYE BİNTİ HARİS

• Instagram
• YouTube
• Twitter
• Pinterest
• TikTok

• Esaretten sonra hürriyeti yakalayan genç annemiz.
• Mü’minlerin annesi.
• Kahraman mücahide.
• İbadet ve zikre düşkün.
• Çok namaz kılan ve çok oruç tutan annemiz.
• Hayırsever İslam hanımı.

Cüveyriye binti Hâris’in (r.a) Hayatı

Cüveyriye binti Hâris 607 senesinde dünyaya gelmiştir. Huzâa kabilesinden olan Benî Mustalık kolunun reisi Hâris bin Ebû Dırar’ın kızıdır. Hicretin beşinci senesinde Peygamber Efendimiz (sav) ile evlenmeden önce amcasının oğlu ile evliydi. Hendek Gazvesinde esir düşmüş eşi vefat etmiştir ve fidyesini ödemesi konusunda Peygamber Efendimize (sav) gelerek yardım istemiştir. Peygamber Efendimiz (sav) kendisine evlilik teklifinde bulunmuş. Cüveyriye binti Hâris Efendimizin (sav) bu teklifi üzerine rüyasını hatırladı. Rüyasında ay Medine’de sanki yürüyüp gömleğine girmişti. Peygamber Efendimiz (sav) 400 dirhem mehir karşılığında Hz. Cüveyriye ile evlenmiştir. Kabilesi bu evliliği duyunca Müslüman olmuşlardır. Hz. Cüveyriye çok hayırseverdi. Fakirlere yedirirdi. Sürekli sadaka verirdi. Peygamber Efendimizden (sav) yedi hadis rivayet etmiştir. 56 Rebîülevvelinde Medine’de vefat etmiştir.

 Cüveyriye binti Haris’in (r.a) Doğumu

Cüveyre binti Hâris 607 senesinde dünyaya gelmiştir. Huzâa kabilesinden olan Benî Mustalık kolunun reisi Hâris b. Ebû Dırâr’ın kızıdır.

Cüveyriye binti Hâris’in (r.a) İlk Evliliği

Hicretin beşinci senesinde (626 – 627) Peygamber Efendimiz (sav) ile evlenmeden önce amcasının oğlu ile evliydi.  Müstalıkoğulları Hendek Savaşı öncesi Müslümanlara savaş açmak niyeti ile hazırlıklarına başlamıştı. Bu haberi alan Peygamber Efendimiz (sav) Benî Mustalık Gazvesi’ni düzenleyerek onları mağlup etmiştir. Bu savaşta yüzlerce esir ele geçirildi ve ardından Medine’ye götürüldü. Bu esirler savaşa katılan askerlere dağıtıldı. Esirler arasında eşi vefat eden ve henüz yirmi yaşında olan Cüveyriye binti Hâris de vardı. Kendisi ashaptan Sâbit b.  Şemmâs’ın veya amcaoğlunun hissesine düştü.

Cüveyriye binti Hâris’in (r.a) Peygamber Efendimiz (sav) ile Evliliği

Cüveyriye binti Hâris bu esaretten kurtulmak için ödemesi gereken fidye miktarını Sâbit b Kays ile tespit ettikten sonra Peygamber Efendimizin (sav) yanına gitmiştir. Efendimiz’in (sav) huzuruna geldikten sonra kendisini tanıtmıştır ve fidyesini ödemesi konusunda yardım istemiştir. Peygamber Efendimiz (sav)kendisine dönerek şunları söyledi :  “Sana, bundan daha hayırlı olan yok mudur?” diye sordu. Cüveyriye binti Hâris bu soruyu beklemiyordu ve duyunca birden şaşırdı. Hürriyetine kavuşmaktan, tekrar anne babasına, yurduna varmaktan daha hayırlı ne olabilirdi? Bir anlık bir tereddütten sonra: “Ya Resulullah! Hakkımda yapacağınız bundan daha hayırlı şey nedir?” Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurmuştur: “Senin kurtuluş fidyeni ödeyerek seni zevceliğe kabul etmemdir.” buyurdu. Bunu duyan Cüveyriye binti Hâris çok şaşırdı. Hem esaretten kurtulmuş hem de büyük bir şerefe nâil olmuştu. Bir an kendi âlemine dalmış ve rüyasını hatırlamıştı.

Rüyasında Ay Medine’den sanki yürüyüp gömleğine girmişti. Bir anlık bir şaşkınlıktan sonra, yüzünde sevinç alâmetleri belirdi. Peygamberimiz (sav)’in teklifine cevabı şu oldu: “Yâ Resûlallah! Eğer, beni bu şerefe nâil ederseniz, şüphesiz benim için bundan daha hayırlı bir devlet ve saâdet olamaz!” 

Hz. Cüveyriye binti Hâris Müslüman olmuştu. Peygamber Efendimiz (sav) kendisini zevceliğe kabul etmek üzere babası Hâris bin Ebî Dırar’a gitmiş ve kızını istemiştir. Babası Hâris bu evliliğe onay vermiştir. Peygamber Efendimiz (sav) 400 dirhem vermiş ve zevceliğe almıştır. Peygamber Efendimizin(sav) Hz. Cüveyriye’yi zevceliğe aldığını gören ashab-ı kiram, “Resûlullah’ın zevcesinin akraba ve taallûkan artık esir kalmamalıdır.” diyerek, ellerindeki bütün esirleri serbest bıraktılar. Bu esirler arasında sadece yüz tane kadın vardı.

Hz. Âişe Cüveyriye binti Hâris için der ki: “Ben, kavmi için Cüveyriye’den daha hayırlı, daha mübârek bir kadın bilmiyorum.”

Hz. Cüveyriye bahtiyar bir hanımefendi idi. Esir iken bir günde hem Peygamber Efendimize (sav) zevce olarak müminlerin annesi şerefini elde etmiş hem de kavminin esaretten kurtulmasına sebep olmuştur. Müstalıkoğulları Peygamber Efendimizin(sav) eş olarak aldığını duyunca bu alicenaplığa hayran olmuşlar. Bunun üzerine Müslüman olmuşlardır.

Hayırsever Hanımefendi Cüveyriye binti Hâris (r.a)

Cüveyriye binti Hâris (r.a) annemiz hayırsever bir hanımefendi idi. Yoksullara yardım ederdi. Kendisi yemez fakirlere yedirirdi. Bir gün Rasûlullah (sav) Efendimiz Cüveyriye annemizin odasına geldi : “Yiyecek bir şey var mı?” diye sordu. Annemiz de: “Vallahi yanımda yiyecek bir şey yok. Biraz koyun kemiği vardı, onu da sadaka olarak verdim” diye cevap verdi.

Cüveyriye binti Hâris’in (r.a) Rivayet Ettiği Hadisler

Cüveyriye binti Hâris Rasûlullah (sav) Efendimizden yedi hadis rivayet etmiştir. Bunlardan biri Ṣaḥîḥ-i Buḫârî’de, biri Ṣaḥîḥ-i Müslim’dedir. Kendisinden de İbn Abbas, Câbir b. Abdullah, İbn Ömer ve Mücâhid b. Cebr gibi sahâbî ve tabiiler rivayette bulunmuşlardır.

rivayet ettiği hadislerden bir örnek ise şöyledir: “Resulullah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) efendimiz bir gün sabah namazını kılınca, daha kendisi namazgahında iken, erkenden yanından çıkmış, gitmiş, kuşluktan sonra Cüveyriyye (aynı yerinde zikrederek) otururken geri gelmiş ve: “Bırakıp gittiğim halde duruyorsun (hiç yerinden kımıldamadın galiba?)” diye sormuştur. “Evet” cevabı üzerine şunu söylemiştir: “Ben senden ayrıldıktan sonra dört kelimelik duayı üç kere okudum. Eğer bunlardan hasıl olan sevap tartılacak olsa, senin burada sabahtan beri okuduğun duaların sevabının ağırlığına denk olur. O dua şudur: “Sübhanallahi ve bihamdihi adede halkihi ve rıda nefsihi ve zinete arşihi ve midade kelimatihi. (Allah’ı mahlukatı sayısınca, nefsinin rızasınca, arşının ağırlığınca, kelimelerinin adedince tesbih (noksanlıklardan tenzih) ederim.”

Cüveyriye binti Haris’in (r.a) Vefatı

Cüveyriye binti Hâris (r.a) Rebîülevvel 56’da Medine’de vefat etmiştir. Bazı kaynaklarda 50’de (670) vefat ettiğini söyler.