ZEYNEP BİNTİ ÇAHŞ

• Instagram
• YouTube
• Twitter
• Pinterest
• TikTok

• Efendimizin (sav) hanımı.
• İslamiyeti kabul eden ilk hanım sahabilerden.
• İbadete düşkün.
• Cömert.
• Nikahını Allah’ın kıydığı bahtiyar.

Zeynep binti Cahş ‘ın Hayatı

Zeynep binti çahş, Hicretten 20 sene önce Mekke’de dünyaya gelmiştir. Asıl adı Berre’dir. Babası Beni Esad kabilesinden Burre annesi Efendimizin (sav) halası Ümeyye Binti Abdülmuttalib’dir. İlk evliliğini Peygamber Efendimizin (sav) önerisi ile Zeyd b. Hârise ile yapmıştır. Zeynep validemiz sert mizaca sahipti bu nedenle eşiyle anlaşamamış ve ilk evliliği uzun sürmemiştir. İkinci evliliği Allah’ın emri ile Peygamber Efendimizle (sav) olmuştur. Efendimiz (sav) ile evlendiğinde yaşı 35 idi. Kendisi ibadet etmeyi çok sever bu nedenle sürekli nafile oruç tutar ve nafile namaz kılardı. Kendisi çok cömertti eline geçen malını sürekli infak ederdi. Rivayet ettiği hadis sayısı 11 ‘dir. Efendimiz (sav) vefat etmeden önce kendisine İlk kavuşacak hanımı kolu en uzun olandır demiştir. Efendimiz (sav) kol uzunluğuyla cömertliği kastetmiştir. Zeynep validemiz hicretin yirminci yılında vefat etmiştir. Efendimize (sav) vefatından sonra ilk kavuşan kişi olmuştur. Zeynep validemiz vefat ettiğinde yaşı 53 idi.

Zeynep binti Cahş ‘ın Doğumu

Zeynep binti Cahş hicretten tam 20 sene öncesinde Mekke’de dünyaya gelmiştir. Asıl adı Berre’dir. Babası Beni Esad kabilesinden Burre, annesi Efendimizin (sav) halası Ümeyye Binti Abdülmuttalib’dir. Zeynep binti Cahş sahabelerden Abdullah ibni Cahş’ın kız kardeşidir.

Zeynep binti Cahş ‘ın İlk Evliliği

Efendimiz (sav) Zeynep binti Cahş’a isterse kendisini evlendireceğini iletmiş. Zeynep binti Cahş buna karşılık: “ Sen nasıl istersen.” diye yanıt vermiştir. Efendimiz (sav) kendisine evlilik için Zeyd b. Hâriseyi önerince Zeynep validemiz, onunla evlenmeye niyeti olmadığını söylemiş. Efendimizin (sav) buradaki amacı islam’da hürlerin ve kölelerin evliliğinde hiçbir sakınca olmadığını göstermek istemesiydi. Zeynep validemiz bu evliliği düşüneceğini ifade edince Efendimiz (sav) o sırada inen şu ayeti okumuştur : “Allah ve resulü herhangi bir konuda hüküm verdiklerinde artık mümin bir erkek veya kadın için işlerinde tercih hakları yoktur. Allah’ın ve resulünün emrine itaat etmeyenler doğru yoldan açıkça sapmışlardır.” (Ahzâb/36)

 Bunun üzerine Zeynep validemiz: “Size göre Zeyd benim için uygun bir eş midir?” diye sordu. Hz. Peygamber’in (sav) onu uygun gördüğünü söylemesi üzerine Zeynep annemiz Zeyd ile evlenmeyi kabul etti, erkek kardeşi ve ailesi de bu karara razı oldu (Taberî, XX, 271). Mehir olarak 10 dinar ile 60 dirhem para, bir çarşaf, bir örtü, bir kadın gömleği, 50 müd hububat ve 30 müd hurma belirlendi.

Zeyd b. Hârise ilkin Üsâme b. Zeyd’in annesiyle evliydi. Daha sonra evlendiği Zeynep binti Cahş sert mizaca sahipti bu nedenle evlilikleri fazla sürmemiştir. Evliliklerinin ilk yılı bitmiş ve bir gün Zeyd b. Hârise Peygamber Efendimize (sav) gelerek :  “Yâ Resûlallah! Halanızın kızı çok konuşuyor ve sözleriyle beni incitiyor” dedi. Efendimiz (sav) kendisini yatıştırmaya çalışmış. Fakat ilerleyen günlerde bu şikayetler daha da artmıştı. Efendimiz (sav) bu durumu düzeltmek için düşünmeye başlamıştı.

İşin sonunda inen ayetle mevzu çözüme kavuşmuştur. O ayet ise şöyledir: “Bir zaman, Allah’ın kendisine lütufta bulunduğu, senin de lütufkâr davrandığın kişiye, “Eşinle evlilik bağını koru, Allah’tan kork” demiştin. Bunu derken Allah’ın ileride açıklayacağı bir şeyi içinde saklıyordun; öncelikle çekinmen gereken Allah olduğu halde sen halktan çekiniyordun. Zeyd onunla evlenip ayrıldıktan sonra müminlere, evlâtlıklarının -kendileriyle beraber olup ayrıldıkları- eşleriyle evlenmeleri hususunda bir sıkıntı gelmesin diye seni o kadınla evlendirdik. Allah’ın emri elbet yerine getirilecektir.” (Ahzâb/ 37)

Zeynep binti Cahş ‘ın Peygamber Efendimiz (sav) ile Evliliği

Hicretin beşinci senesine gelindiği zaman Peygamber Efendimiz (sav) ile Zeynep validemiz evlenmiştir. Zeynep validemiz Efendimiz (sav) ile evlendiği sırada yaşı otuz beş idi. Ümmü Süleym o gün “hays” adı verilen özel yemeği yapmıştır.  Efendimiz’de Ümmü Süleym’ in oğlu Enes’i vazifelendirerek “ Ebûbekir, Ömer, Osman ve Ali’yi çağır” demiştir. Onları çağırdıktan sonra Efendimiz (sav) tekrar Enes’e dönerek: “ Mescidde kim varsa, yolda kimi görürsen davet et.” buyurmuştur. Misafirler geldikten sonra Peygamber Efendimiz (sav) yemek kabını ortaya bırakarak bereket duası yapmış ve Enes’e: “ Onar onar sofraya otursunlar ve herkes önünden yesin.” buyurmuştur. Orda bulunan herkes yemekten doya doya yemiştir. Enes (r.a) olayları şu cümleyle ifade etmiştir: “Yedikçe kaptaki yemek çoğalıyordu. Âdeta alttan kaynıyordu. Davetlilerin hepsi yedi ve doydu. Getirdiğim yemek aynen ortada idi.” Efendimiz (sav) bana dönüp: “ Yâ Enes! tabağı kaldır.” buyurdu. Tabağı zevcesinin yanına koydum ve annemin yanına döndüm. Gördüklerimi hayretler içerisinde anneme anlattım. Annem bana “Hayret etme. Cenâb-ı Hak o yemekten bütün Medinelilerin yemesini dilemiş olsaydı, hepsi de yer ve doyardı.” diyerek bunun bir mûcize olduğunu söyledi.

Zeynep binti Cahş ‘ın İbadete Düşkünlüğü ve Cömertliği

Zeynep validemiz ibadet etmeyi çok seven takva sahibi bir hanımdı. Nafile namazlarını çok kılar ve nafile orucu da tutardı. Efendimiz (sav) mescide gider bir gün ve iki direk arasına bağlı ip görünce sorar: “ Bu ip nedir?” Ashâb-ı Kiram da: “Zeynep annemizin” dediler. Namazda ayakta durmaktan yorulunca bu ipe tutunur diye ilâve ettiler. Efendimiz (sav) bu hareketten pek hoşlanmadı. Bunun üzerine: “İbadette böyle güçlüğe girilmez. Bu ipi çözünüz. Sizler zinde oldukça ayakta kılın.” buyurdular. Annemiz çok cömertti dünya malına hiç önem vermezdi. Dikiş ve el işi yapar kendi emeği ile geçinirdi. Eline geçen para ile de hemen ihtiyaç sahiplerine yardım ederdi. İnfak etmeyi de çokça severdi. Âişe annemiz Zeynep annemizin cömertliğinden bahsederken şunları söylerdi : “ Ben, dini yaşama konusunda Zeynep’ten daha hayırlı, ondan daha çok Allah’tan korkan, ondan daha doğru sözlü, akraba hakkını ondan daha çok gözeten, Allah’ın rızasını kazanabilmek için fakirlere ondan daha çok sadaka veren bir kadın görmedim.” 

Zeynep binti Cahş ‘ın Rivayet Ettiği Hadisler

Zeynep binti Cahş annemiz on bir hadis rivayet etmiştir. Bunların ikisinde Buharî ve Müslim ittifak etmişlerdir. Zeynep validemizin rivayet ettiği hadislerden biri de şöyledir: Resulullah (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) bir gün korkulu bir vaziyette odaya girdi. Şöyle diyordu: “La ilahe illallah, yaklaşan bir beladan Arabın vay haline. Bugün, Ye’cüc ve Me’cüc’ün seddinden şöyle bir gedik açıldı.” Baş parmağı ile şehadet parmağını halka yaparak gösterdi. Ben: “Ey Allah’ın Resulü, yani içimizde salih kimseler olduğu halde toptan helak mı olacağız?” dedim. “Evet, dedi, fenalıklar artarsa öyle olur.”

Zeynep binti Cahş ‘ın Vefatı

Peygamber Efendimiz (sav) eşlerinin arasında kolu en uzun olanın kendisine ilk önce kavuşacağını söylemiştir. Burada Efendimiz (sav) kol uzunluğu ile cömertliği kastetmiştir. Zeynep annemiz hicretin yirminci yılında vefat etmiştir. Efendimiz (sav) vefat ettikten sonra kendisine ilk kavuşan hanımı olmuştur. Annemiz vefat edince o dönemde Hz. Ömer halifeydi. Ömer Efendimiz bizzat cenaze namazını kıldırmıştır. Annemiz vefat ettiğinde yaşı 53 idi.