Soru: Yemin Çeşitleri Nelerdir? Hangi Yeminler Kefaret Gerekir?
Yemin, bir şeyi yapacağına veya yapmayacağına dair, genellikle söze kuvvet kazandırmak amacı ile Allah’ın adını anmaktır. Yemin çeşitleri ise;
Üç çeşit yemin vardır. Bunlar:
- Yemini Lağv
- Yemini Gamûs
- Yemini Mün’akide
1. Yemini Lağv
Yemin çeşitlerinden ilki olan yemini lağv, bir şeyin doğru olduğunu zannedilerek veya ağız alışkanlığı yapılan yemin çeşididir. Bu yemin çeşidine örnek vermek gerekirse, kişinin birini görmediği halde gördüğünü zannederek vallahi gördüm demesidir. Veyahut borcunu ödediğini zannederek vallahi ödedim demesi. Burada yemin kastı olmaksızın yemin sözlerini söylemesidir. Eğer böyle bir yemin ettikten sonra kişiye yapılan yeminden dolayı kefaret gerekmez.
2. Yemini Gamûs
Yemin çeşitlerinden ikincisi olan yemini gamus, Bilerek, isteyerek yalan yere edilen yemindir. Bir kimsenin olmamış bir şey için bilerek isteyerek olmuş diye veya olmuş bir şey için bilerek olmadı diye yemin etmesidir. Bu yemin çeşidine örnek vermek gerekirse, borcunu ödemediğini bilen birinin vallahi ödedim şeklinde yemin etmesidir. Veyahut bir yere gitmesine rağmen ona sorulduğunda vallahi o yere gitmedim demesidir. Bu yemin çeşidi en büyük günahlardan bir tanesidir. Haniflere göre kefaretle telafi edilemez. Yalan yere yaptığı yemin sebebiyle başkasının hakkını zayi olmasına sebep olan kimse bu zararı tazmin edip zarar verdiği kimselerden helallik almak zorundadır.
3. Yemini Mün’akide
Yemin çeşitlerinden üçüncü ve son yemin çeşidimiz olan yemini mün’akide ise mümkün olan ve geleceğe ait bir şeyi yapmak veya yapmamak üzere yapılan yemindir. Yani bir kimsenin şu işi yapacağım veya yapmayacağım diye yemin etmesidir. Bu yemin çeşidine örnek vermek gerekirse, “vallahi yarın sana borcumu ödeyeceğim” deyip o borcu ödememesidir. Veyahut “Bir daha asla o kişiyle konuşmayacağım” dedikten sonra o kişiyle konuşulması. Eğer böyle bir yemin ettikten sonra kişi yeminini bozarsa kefaret gerekir
Yeminin kefareti nedir?
Bir kişi yemin kefaretini verirken şu sırayı takip etmelidir;
- 10 fakirin doyurulması ya da giydirilmesi. (1 fakirin 10 gün doyurulması şeklinde de olabilir.)
- 1 köle azadı.
- Eğer bunları yapamazsa 3 gün oruç tutmalı. (Oruçlar peş peşe tutulmalıdır.(Hanefi-Hanbeli)).