ÜMMÜ HABİBE
İçindekiler
- Sabır ve sebatın mücahidesi.
- İslam hanımefendisi.
- Fakirliğe ve yalnızlığa katlanan annemiz.
- Müşrik ailesine, dinden dönen eşine boyun eğmeyen.
- İman fedaisi.
- Muhacir hanım sahabi.
- Efendimizin (sav)eşi.
- Mü’minlerin annesi.
- Bahtiyar hanımefendi.
Ümmü Habibe’nin Hayatı
Ümmü Habibe, Mekke’de bi’setten 17 sene önce dünyaya gelmiştir. Asıl adı Remle’dir. Annesi Sâfiye binti Eb’il-Âs’tır. Babası Kureyş’in reisi Ebû Süfyan İbni Harb’dir. Müslüman olduktan sonra çeşitli işkencelere maruz kalmıştır. Hiçbir zaman dininden dönmemiş sıkıntılara katlanmıştı. İlk evliliğini halaoğlu Ubeydullah ibni Cahş ile yapmıştır. Eşi önce kendisi ile birlikte Müslüman olmuştu ancak Habeşistan’a hicret ettikten sonra dininden dönüp mürted olmuştu. Ümmü Habibe dininden dönen kocasını boşamış kızı ile yalnız kalmıştı. Efendimiz (sav) kendisini himaye altına almak için evlilik teklifi yapmıştır. Evlilik teklifini bir mektup ile Habeşistan hükümdarı Necaşi ye göndermişti. Gıyâbî olarak nikahları kıyılmıştı. Ümmü Habibe validemiz Efendimize (sav) çok bağlıydı. Bu bağlılığını her yerde gösterirdi. Validemiz yumuşak huylu nazik bir hanımefendi idi. Rivayet ettiği hadis sayısı kimi kaynaklarda altmış beş kimi kaynaklarda ise otuza yakın olduğu söylenir. Kardeşi Muâviye nin halifeliği döneminde hastalandı. Medine de 73 yaşında iken vefat etmiştir.
Ümmü Habibe’nin Doğumu
Ümmü Habibe(r.a) Mekke’de bi’setten 17 sene önce dünyaya gelmiştir. Asıl adı Remle’dir. Annesi Sâfiye binti Eb’il-Âs’tır. Babası Kureyş’in reisi Ebû Süfyan İbni Harb ‘dır. Ümmü Habibe ilk müslümanlardandır. Tek başına inancını yaşamaya çalıştı, bununla sürekli mücadele etti. İşkencelere maruz kaldı, direndi. Hangi işkenceye maruz kalsa da İslam dininden dönmemiş her daim islamı tercih etmiştir.
Ümmü Habibe’nin İlk Evliliği
Ümmü Habibe ilk evliliğini halaoğlu Ubeydullah ibni Cahş ile yapmıştır. Eşi de kendisi ile birlikte Müslüman olmuştu. Kureyş’ te işkenceler artmıştı bu nedenle Habeşistan’a hicret ettiler. Necaşi ‘nin ülkesinde dinlerini serbest yaşama imkanını bulmuşlardı. Tam bu aralarda birde kız çocukları dünyaya gelmişti. Kızlarına Habibe ismini verdiler. Bundan sonra künyesi Remle değil Ümmü Habibe olmuştu. Habeşistan’da iken Ümmü Habibe rüyasında eşinin yüzünü kapkara bir halde iken görür. Bu rüyayı eşinin değişeceği şeklinde tabir eder. Sabah uyandıklarında eşi kendisine: “Ey Ümmü Habibe! Ben dinleri inceledim ve Hristiyan oldum. Sen de Hristiyan ol!” dedi. Bunu yaparsa zengin olacaklarını söyledi. Ümmü Habibe bu söylenenlere hiç önem vermedi. Fakirliğe ölüme razı olduğunu ve asla dininden dönmeyeceğini bildirdi. “Vallahi sende hayır yoktur” diyerek rüyasını kocasına anlattı. Geçici dünya için dininden dönen eşinden ayrıldı. Kızı Habibe ile yalnız kalmıştı. Dinden dönen eşi validemizin sürünerek ölmesini bekledi. Ancak Allah Ümmü Habibe annemizi ve kızını muhafaza etmişti. Kocası kendisinden önce ölmüştü. Ümmü Habibe Habeşistan’da yalnız kaldığı günlerden birinde rüyasında kendisine :“Ey Ümmül-mü’minin” diye seslenildi. Bu rüyayı Efendimizin(sav) eşi olacağı şeklinde yorumladı.
Ümmü Habibe’nin Peygamber Efendimiz (sav) ile Evliliği
Ümmü Habibe annemiz zengin bir aileye mensuptu. Babası henüz müslüman olmamıştı bu nedenle Ümmü Habibe babasının yanına dönmemişti. Habeşistan’da kızı ile yalnız kalmıştı. Peygamber Efendimiz(sav) Ümmü Habibe vâlidemizin çektiği sıkıntılardan haberdar idi. Bu nedenle Ümmü Habibe vâlidemiz ile evlenmeye karar verdi. Teklif için Amr bin Ümeyye’ yi hem Habeşistan hükümdarı Necaşi ‘ yi islama davet etmek için hem de kendisi için annemize dünürlük yapması için bir mektup yazarak gönderdi. Mektubunda kendisini ve annemizi evlendirmesini ve kendi yanında bulunan Müslümanları Medine ye göndermesini istemiştir. Annemiz bu teklifi duyunca çok mutlu olmuştur. Hemen bu haberi getiren Necaşi ‘ nin cariyesine üzerindeki takıları vermiş ve ardından nikah için Halid b. Said’i vekil tayin etmiştir. Habeşistan hükümdarı Necaşi kendi ülkesinde bulunan müslümanları topladı ardından Efendimiz ‘in (sav) isteğini söyledi. Mehir olarak validemize 400 dinar mehir ve bir gerdanlık verdi. Hizmetçisi Ebreheyi annemize yardım etmesi için görevlendirdi. Nikâh Efendimizin (sav) gönderdiği vekil ile olduğu için gıyâbî olarak kıyıldı. Ümmü Habibe validemiz peygamber eşi olmaya lâyıktı. Üstün özelliklere sahipti. Müslüman olduktan sonra hem babasının hem de diğer müşriklerin baskılarına uğramıştı. Ama buna rağmen dininden dönmemiş sıkıntılara katlanmıştı. Peygamber Efendimiz (sav) validemiz için bir oda yaptırmıştı önceden. Bu oda diğer hanımların odaları arasında mescide en uzak olan oda idi. Efendimiz’in (sav)emri ile Hz. Bilal annemizi odasına götürmüştü. Validemiz odada süpürge bulunca her yeri güzelce temizlemiş. Efendimiz (sav) akşam olunca odaya girmiş. Odaya giren Efendimiz (sav)odada güzel koku hissetmiş ve odanın düzenlendiğini görünce : “ Kureyş kadınları etrafı döşeyen, yerleşik kadınlardır. Bedevî ve a’rabî değillerdir” buyurarak iltifatta bulunmuştu. Bu sözleri ile Hz. Peygamber validemizin temizlik ve döşeme zevkini takdir etmişti. Efendimiz’in (sav)Ümmü Habibe validemiz ile olan evliliği validemizin sabrının cihadının ve sıkıntılarının mükâfatıydı.
Ümmü Habibe’nin Efendimize (sav) Olan Bağlılığı
Ümmü Habibe validemiz faziletli ve üstün karaktere sahipti. Efendimize (sav) bağlıydı. Efendimize (sav) olan bu bağlılığını sadakatini her yerde gösterirdi. Validemiz samimi bir hanımefendi idi. Validemiz ile Efendimizin (sav) evliliği Ebû Süfyan ve kavminin islama ısınmasına vesile olmuştur. Peygamber Efendimiz (sav)Ümmü Habibe ile evlendiği gün kendisine şu ayeti okumuştur:
- “Belki de Allah sizinle onlardan düşmanınız olan kimseler arasında (karşılıklı) bir dostluk meydana getirecektir. Allah kadirdir. Allah bağışlayıcıdır, engin merhamet sahibidir.” (Mümtehine/7)
Bu evlilik vesilesi ile Ümmü Habibe validemizin babasının kalbine sevgi yerleşmişti. Yakınlık bağı kurulmuştu. Bu yakınlık vesilesi ile aynı zamanda Mekke’nin Fethi de kan dökülmeden gerçekleşmiştir. Hem Ebû Süfyan hem de Kureyş’in ileri gelenleri Müslüman olmuştu.
Ümmü Habibe’nin Rivayet Ettiği Hadisler
Validemiz Resûl-i Ekrem (sav) Efendimizden hadisler ezberledi. Rivayet ettiği hadis sayısı bir rivayete göre altmış beş başka bir rivayete göre ise otuza yakındı.
Bunlardan üç tanesinin meâli şöyledir:
- “Ümmetime sıkıntı verme endişesi olmasaydı, her namaz vakti misvak kullanmalarını emrederdim.”
- “İnsanoğlunun iyiliği tavsiye, kötülükten sakındırmak ve Allah’ı zikretmesinin dışındaki bütün konuşması aleyhinedir.”
- “Her gün farzlardan başka on iki rekât nafile namaz kılan kimse için Cennette bir ev inşa edilir.”
Ümmü Habibe’nin Vefatı
Yumuşak huylu ve nazik vâlidemiz kardeşi Muâviye’ nin halifeliği döneminde hastalandı. Hastalığı sürecinde iken Ümmü Seleme ve Âişe annelerimizi çağırarak hem helallik istemiş hem de nazikçe şunları söylemiştir: “Hanımlar arasında her ne olursa, bizim aramızda da oldu. Bilmeyerek aramızda bir şey geçmiş ise affetmenizi ve hakkınızı helâl etmenizi ister, duâlarınızı beklerim.” dedi. Âişe annemiz helâl ettiğini ve duâcı olduğunu söyleyince tekrar o: “Beni memnun ettin, Allah da seni memnun etsin.” diyerek sevgisini, samimiyetini ve nezâketini son nefesinde bile ihmal etmedi. Nâzikliğini ve güzel ahlâkını hiçbir zaman terk etmedi. Fâni dünyadan bâkî âleme böyle göçtü. Vefat ettiğinde yaşı 73 idi. Medine de vefat etmiştir.