Soru: İtikaf Nedir?

İtikaf akıl sağlığı yerinde ve ergenlik çağına gelmiş bir Müslümanın 5 vakit namaz kılınan bir mescitte ibadet Allah’a yakınlık elde etmek niyetiyle bir süre durması demektir. Hz. Peygamber (s.a.v) Ramazan’da ve özelikle bu ayın son 10 gününde İtikâfta bulunduğu bildiren birçok hadisi şerif vardır. Bunlara şunları örnek verebiliriz.

• “Resulullah Ramazan ayında ibadet hususunda diğer aylarda görülmeyen bir gayret içerisinde olurdu. Ramazan’ın son on gününde ise kendisini çok daha fazla ibadete verirdi. Bu günlerde geceyi ihya eder, ailesini uyandırır ve izârını bağlardı. (Yâni ibadet için hazırlıklarını tamamlar ve büyük bir azimle Hakk’a yönelirdi.)” (Buhârî, Fadlu Leyleti’l-Kadr, 5; Müslim, İtikâf, 8)

• Ebû Hüreyre (r.a.) der ki: “Resulullah, her Ramazan on gün itikâfa girerdi. Vefat ettiği sene ise yirmi gün itikâf yaptı.” (Buhârî, İtikâf, 17. Ayrıca bkz. Ebû Dâvûd, Savm, 78; ibni Mâce, Sıyâm, 58)

• Bir seferinde Efendimiz ’in çadırı kurulunca hanımlarından bir kısmı da mescide çadırlarını kurmuşlardı. Resulullah bunları görünce: “Bunlar da ne?” diye sordu. Durum kendisine arz edilince: “Böyle yapmayı iyilik ve takva mı zannederler?” buyurdu ve o Ramazan’da itikâf yapmadı. Şevval ayının ilk on gününde itikâfa girdi. (Buhari, İtikaf, 6, 7, 14; Müslim, İtikaf, 6; Ebu Davud, Savm, 77; Tirmizi, Sıyam, 71)

 İtikafa giren kimse camide yer içer uyur ve ihtiyaç olan şeyleri mümkün olduğu taktirde camide tedarik eder. Tuvalete gitmek abdest almak ve gerekli olduğunda gusletmek gibi tabi ihtiyaçları için camiden dışarı çıkabilir. Bulunduğu camide cuma namazı kılınmıyorsa cuma namazını kılmak üzere başka bir camiye gidebilir. Cenaze namazı için ise dışarı çıkamaz kendisine veya malına bir zarar geleceği korkusuna kapılması ya da zorla çıkarılması halinde başka bir camiye gitmek üzere cami veya mescitten çıkabilir. Bu zorunlu hallerin dışında camiden çıkarsa İtikaf bozulur. Nafile olan itikafın en azı bir gündür. Ebu Yusuf en az süreyi bir günün yarıdan fazlası olarak belirlerken imam Muhammed İtikaf için bir saat de yeterli bulur. Ayrıca İtikaf erkeklere mahsustur. Kadınlar ise evlerinin namaz kılmak üzere belirledikleri bir yerinde itikafta bulunabilirler. Şafi mezhebine göre ise mescid dışında İtikaf caiz değildir. Kadın kocasından izin alarak mescide itikaf yapabilir. Hz. peygamber (s.a.v)’in eşlerinin mescitte itikafa girdikleri rivayet edilmiştir. Şafi mezhebi ’ne göre itikaf sırasında oruçlu bulunmak şart değildir.