HAZRETİ ZEKERİYA
İçindekiler
- Hazreti Zekeriya Peygamberin (a.s) Hayatı
- Kaynaklarda Zekeriya Peygamber (a.s) Nasıl Anlatılır?
- Hazreti Zekeriya Peygamber‘in (a.s) Mesleği
- Zekeriya Peygamberin (a.s) Kavmi
- Zekeriya Peygamberin (a.s) Evliliği
- Zekeriya Peygamber (a.s) Kur’an-ı Kerim ‘de Nasıl Anlatılır ?
- Zekeriya Peygamberin (a.s) Kur’an-ı Kerim ‘de Geçen Duası
- Hazreti Zekeriya (a.s) Hadis ‘te Nasıl Anlatılır ?
- Hazreti Zekeriya ‘nın (a.s) Vefatı
Hazreti Zekeriya Peygamberin (a.s) Hayatı
Hazreti Zekeriya kelimesinin aslı İbranice Zekarya ‘dır. “Yahve hatırlar” anlamına gelir. Kudüs ‘te bulunan Mescid-i Aksa ‘da Tevrat ‘ı yazar ve kurban keserdi. Marangozluk yapmış ve el emeği ile geçinmiştir. Benî İsrâil peygamberlerindendir. Soyu Hz. Süleyman ‘a dayanır. Zekeriya Peygamber (a.s) Elisa ile evlenmiştir. Elisa Süleyman Peygamberin (a.s) soyundandır. Aynı zamanda Hz. Meryem ‘in de teyzesidir. Kur’an-ı Kerim ‘de geçen peygamberlerdendir Zekeriya Peygamber (a.s). Kur’an-ı Kerim’ de Zekeriya Peygamberden bahseden ayetler şunlardır; (Âl-i İmrân 3/37, 38; el-En‘âm 6/85; Meryem 19/2, 7; el-Enbiyâ 21/89-90). İslam’ı kaynaklara göre Zekeriya Peygamber (a.s) oğlu Yahya gibi şehit edilmiştir. Kavmi tarafından şehit edilmiş kabri Halep ‘tedir. Türbesinin Halep Ulucami bitişiğinde olduğu rivayet edilmektedir.
Kaynaklarda Zekeriya Peygamber (a.s) Nasıl Anlatılır?
Zekeriya kelimesinin aslı İbranice Zekarya ’dır ve “Yahve hatırlar” anlamına gelir. İslami kaynaklarda da kelimenin İbranice olduğu ve Zekeriyyü, Zekeriyyâ şeklinde telaffuz edildiği belirtilmektedir (İbn Düreyd, II, 324; Mevhûb b. Ahmed el-Cevâlîkī, s. 349; Jeffery, s. 151).
Hazreti Zekeriya Peygamber‘in (a.s) Mesleği
Kudüs ‘te yer alan Mescid-i Aksa ‘da hem Tevrat’ı yazar hem de kurban kesme görevi ile uğraşırdı. Zekeriya Peygamber (a.s) Musa Peygamberin (a.s) dinini kuvvetlendirmiştir. Marangozluk yapıp el emeği ile geçinen bir peygamberdi Zekeriya Peygamber (a.s).
Zekeriya Peygamberin (a.s) Kavmi
Hazreti Zekeriya Peygamber (a.s) Beni İsrail peygamberlerindendir. Soyu Süleyman Peygambere (a.s) dayanır. Şam ve Kudüs Batlamyusçularda idi. Batlamyusçular Beyt-i Makdis ‘e saygı duyarlar aynı zamanda İsrâiloğullarını ‘da hoş tutarlardı. Kavmin büyükleri sürekli ibadet eder hatta ibadethaneden neredeyse hiç çıkmazlardı. İbadetlerini gece gündür Beyt-i Makdis ‘te yaparlardı. O dönemlerde İsrailoğulları arasında peygamber yoktu. Allah’a dua ederek kendilerine peygamber gönderilmesini istediler. Yüce Rabbimiz dualarına karşılık olarak Zekeriya Peygamberi (a.s) göndermiştir İsrailoğullarına. Beyt-i Makdis ‘te 400 azatlı hizmet eden kişiler vardı ibadet ederlerdi. Azatlı olan kişilerden biri Allah katında saygın bir kişi olmak isterse hanımının hamileliği döneminde: “Yâ Rabbî! Oğlum olursa, onu sana ibadet için Beyt-i Makdis ‘e nezir (adak) olarak adadım” derdi. Erkek çocuklar bu şekil Beyt-i Makdis ‘e adanırdı. Bu adet Musa Peygamber (a.s) döneminde kalan bir adetti.
Yüce Rabbimiz Musa Peygambere (a.s) şöyle buyurmuştur: “Ey Mûsâ! Ben, kullarımdan o kişiyi severim ki, gençlik zamanından ihtiyarlık hâline kadar ömrünü ibadetle geçirmiştir. Gençliğinde günah işlememiş ve gönlünü yalnızca bana bağlayarak benim sevgimi kazanmıştır.”
Zekeriya Peygamberin (a.s) Evliliği
Zekeriya Peygamber (a.s) Elisa ile evlenmiştir. Elisa Süleyman Peygamberin (a.s) soyundandır. Hz. Meryem ‘in de teyzesidir aynı zamanda.
Zekeriya Peygamber (a.s) Kur’an-ı Kerim ‘de Nasıl Anlatılır ?
Zekeriya Peygamberin (a.s) bahsedildiği ayetler şunlardır:
- Hz. Meryem ‘i himaye ettiğinden bahseden ayet: Bunun üzerine rabbi ona hüsnükabul gösterdi ve onu güzel bir şekilde yetiştirdi. Zekeriya ’yı da onun bakımı ile görevlendirdi. Zekeriyyâ onun bulunduğu yere, mâbeddeki odaya her girdiğinde yanında (yeni) bir rızık bulur ve “Ey Meryem! Bu sana nereden?” diye sorar, o da “Allah tarafından” cevabını verirdi. Kuşkusuz Allah dilediğine sayısız rızık verir. (Âl-i İmrân/ 37)
- Zekeriya Peygamberin namaz kıldığından bahseden ayet: O mâbedde durmuş namaz kılarken melekler ona şöyle seslendiler: “Allah’ın bir kelimesini (Hz. İsa ’yı) tasdik edici, efendi, iffetli ve salih kullardan bir peygamber olarak Yahya ’yı Allah sana müjdeliyor. (Âl-i İmrân/ 39)
- Zekeriya Peygamberin (a.s) Allah ‘ın kulu olduğunu bahseden ayet: Bu, Rabbinin Zekeriya kuluna lütfettiği rahmetin anlatımıdır. (Meryem/2)
Zekeriya Peygamberin (a.s) Kur’an-ı Kerim ‘de Geçen Duası
Hazreti Zekeriya (a.s) Yüce Rabbimizden çocuğunun olması için dua etmişti. Kur’an-ı Kerim ‘de geçen Zekeriya Peygamberin (a.s) duası şöyledir:
- Zekeriya ’yı da an! Hani o, rabbine şöyle niyaz etmişti: “Rabbim! Geride kalanların en hayırlısı sensin, yine de sen beni yalnız (çocuksuz) bırakma!”(Enbiyâ/89)
- Biz onun da duasını kabul ettik ve ona Yahya ’yı verdik; eşini de bunun için elverişli kıldık. Onlar, hayır işlerinde koşuşurlar, umarak ve korkarak bize yalvarırlardı; onlar, bize karşı derin saygı içindeydiler. (Enbiyâ/ 90)
Hazreti Zekeriya (a.s) Hadis ‘te Nasıl Anlatılır ?
Ebû Hureyre ’nin naklettiğine göre; Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurmuştur: “Zekeriya (a.s) marangoz idi.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, Mısır, 1954, II, 405)
Hazreti Zekeriya ‘nın (a.s) Vefatı
İslâmî kaynaklarda onun tıpkı oğlu Yahya gibi şehit edildiği belirtilmektedir. Kavmi tarafından şehit edilmiş olup türbesi Halep ’tedir. Bir hadiste marangozluk yaptığı bildirilen Zekeriya ’nın (Müsned, II, 296; Müslim, “Fezail”, 169) vefatıyla ilgili Hristiyan kaynaklarında bilgi yoktur; İslâmî kaynaklarda ise onun tıpkı oğlu Yahya gibi şehit edildiği belirtilmektedir. Buna göre Yahya’nın Büyük Herod tarafından idam edilmesinden sonra yaşadığı bölgeden kaçan Zekeriya yarılmış bir ağacın kovuğunda saklanmış, ancak şeytan onun elbisesinin bir kenarını dışarıda bırakmış, daha sonra düşmanlarına haber vermiş, onlar da ağacı keserek ikiye bölmüş, böylece Zekeriya şehit edilmiştir (Sa‘lebî, s. 238-239). Türbesinin Halep Ulucami bitişiğinde olduğu rivayet edilmektedir (DİA, XV, 248-249).