HAZRETİ İDRİS

• Instagram
• YouTube
• Twitter
• Pinterest
• TikTok

Hayatı

Hz. İdris, Babil taraflarında doğmuştur. Hz. İdris (as.); beyaz tenli, uzun boylu, büyük karınlı, geniş göğüslü, kaba sakallı, iri kemikli, güzel yüzlü idi. Yürürken, adımını, kısa atar, önüne bakardı. Vücudu, az kıllı, başı, çok saçlı idi. Vücudunda, yaratılıştan beyaz bir nokta vardı. Sesi, ince ve konuşması mülayimdi. Hazret-i Âdem’in 6. kuşaktan torunudur. İdris (as.) peygamberlik vazifesi gelmeden öncede ibadetle ve salih kimselerle beraber meşgul olurdu. İnsanlık tarihinde ilk defa terzilik mesleği İdris’le başlamıştır. İçinde yaşadığı toplum, Kâbil soyundan gelen bir cemaattir. Bu topluluk madden ve manen çok bozulmuştu. Hz. Şit (as.) gösterdiği yoldan ayrılmışlar, kulluk vazifesini terk etmişlerdi. Her türlü haram ve kötülüğü, helal sayarak işliyorlardı. Hak yolun­dan ayrılan bu kavme Allah, Hz. İdris’i peygamber olarak gön­derdi. Hz. İdris (as.) 30 sahife nazil oldu. Allah’ın emir ve yasakları bildirildi.

Melekler, Hz. İdris’i topluluklar halinde ziyarete gelirler, Onunla görüşüp sohbet ederlerdi. Kendisinin, tahminen 1000 kişi kadar mümin cemaati vardı.

Hz. İdris, ömrünün sonuna doğru semaya kaldırılmıştır. Bu konuda kuranı kerimde yüce Allah:

• “Biz O’nu yüksek bir mekâna kaldırdık!” (Meryem/57)

Bu yüce mekandan maksat, Allah’a yakın bir mertebeye veya cen­nete, veyahut da dördüncü kat semaya kaldırılmasıdır. Nitekim bu konuyla alakalı şöyle bir hadisi şerif vardır:

• “Ben Miraç’ta dördüncü kat semaya çıktığımda, İdris (peygamber) ile karşı­laştım. Cibril bana:
• «Bu gördüğün İdris’tir. O’na selâm ver!» dedi. Ben de O’na selâm verdim. O da benim selâmıma cevap verdi. Sonra (bana):
• «Merhaba salih kardeş, salih peygamber!» dedi.”

    (Buhârî, Bed’ü’l-Halk, 6; Müslim, İman, 259-264)

HZ. İDRİS’İN (A.S.) ÖZELLİKLERİ

• Terzilerin piridir.
• Salihlerdendir.
• Kalemle ilk kez yazı yazan.
• İlk kez yıldızlar ve hisab ilmini gözden geçiren zat idi.
• Yüce bir mekâna yükseltilmiştir.
• Kendisine suhuf indirilmiştir.
• Sıdkı, doğruluğu ve faziletiyle Kuranı Kerim’de methedilmiştir.
• Sabırda abideleşenlerdendir.
• Rahmet-i ilahiyeye mazhar olmuştur.
• Geçmiş devirlerin bütün ilimleri kendisinde toplanmıştı. Bütün ilimler kendisine öğretilmiş.

İdris Aleyhisselamın Göğe Kaldırılışı

Hz. İdris, ömrünün sonuna doğru semaya kaldırılmıştır. Bu konuda kuranı kerimde yüce Allah:

• “Biz O’nu yüksek bir mekâna kaldırdık!” (Meryem/57)

Bu yüce mekandan maksat, Allah’a yakın bir mertebeye veya cen­nete, veyahut da dördüncü kat semaya kaldırılmasıdır. Nitekim bu konuyla alakalı şöyle bir hadisi şerif vardır:

• “Ben Miraç’ta dördüncü kat semaya çıktığımda, İdris (peygamber) ile karşı­laştım. Cibril bana:
• «Bu gördüğün İdris’tir. O’na selâm ver!» dedi. Ben de O’na selâm verdim. O da benim selâmıma cevap verdi. Sonra (bana):
• «Merhaba salih kardeş, salih peygamber!» dedi.”

    (Buhârî, Bed’ü’l-Halk, 6; Müslim, İman, 259-264)

Cehennem ve Cennetin Hz. İdris’e Gösterilişi:

Hz. Ümmü Seleme’nin, bildirdiğine göre: Hz. İdris, Ölüm Meleğinin dostu idi. O’ndan, Cennet’i ve Cehennemi, kendisine göstermesini istedi. O da, onu, yükseltti. Hz. İdris, Cehennemi görünce, ondan korktu, az kalsın bayılacaktı. Ölüm Meleği, onun üzerine kanadını gerip: “Gördün onu, değil mi?” dedi. Hz. İdris: “Evet! Bugüne kadar, onu, hiç görmemiştim!” dedi. Ölüm Meleği, Cennet’i görünceye kadar onu götürüp Cennet’e girdi ve Hz. İdris’e: “Cennet’i de, gördün değil mi?” dedi. İdris Aleyhisselam: “Evet! Vallahi, burası, Cennet’tir!” dedi. Ölüm Meleği: “Haydi, gördüğüne git!” dedi. İdris Aleyhisselam: “Nereye gideyim?” diye sordu. Ölüm Meleği: “Nerede olmak istersen, oraya git!” dedi. İdris Aleyhisselam: “Hayır! Vallahi, ben, oraya girdikten sonra, çıkmam!” dedi. Ölüm Meleğine: “Sen, onu, oraya koyma! Oraya girince, hiç kimse için, bir daha oradan çıkmak yoktur!” denildi.   (Deylemi-Firdevs, I/224-225)

Kuran ve Hadislerde Hz. İdris

Kuran’da sadece 2 yerde doğrudan zikredilmektedir. Bunlar:

• “Kitapta İdris’i de an; çünkü o çok sadık bir peygamberdi. Biz onu yüce bir makama yükselttik” (Meryem 19/56-57)
•  “İsmail’i, İdris’i, Zülkif’i de hatırla. Bunların hepsi sabredenlerdendi. Onları rahmetimize kabul ettik. Onlar hakikaten iyi kimselerdendi” (el-Enbiya 21/85-86) denilmektedir. 

hadisi şerifte ise tek bir yerde ismi geçmektedir oda Miraç hadisesinde olmuştur:

• “Ben Miraç’ta dördüncü kat semaya çıktığımda, İdris (peygamber) ile karşı­laştım. Cibril bana:
• «Bu gördüğün İdris’tir. O’na selâm ver!» dedi. Ben de O’na selâm verdim. O da benim selâmıma cevap verdi. Sonra (bana):
• «Merhaba salih kardeş, salih peygamber!» dedi.”

    (Buhârî, Bed’ü’l-Halk, 6; Müslim, İman, 259-264)

Hz. İdris (as.) Nerede ve Yaşıyor mu?

Bazı alimler, İdris(as.)’in halen semada ve hayatta olduğunu söyle­mektedirler.

Hz. İdris’in (as.) Nasihatleri

• “Ahiret ile dünya sevgisi asla bir arada bulunmaz!”
• “Dua ettiğiniz zaman niyetiniz halis olsun!”
• “Akıllı kimsenin mertebesi yükseldikçe tevazuu artar.”
• “Akıllı kimse, başkasının ayıbına bakmaz! Kişinin ayıbını yüzüne vurmaz! Malı çoğaldıkça, mağrur olup ahlâkını bozmaz!”
• “Nefsini temiz tutmayanın, aklı yok demektir!”

Kaynakça:

• Osman Nuri Topbaş, Nebiler Silsilesi 1, Erkam Yayınları
• İslam Ansiklopedisi, İdris