Abdestin Sünnetleri nelerdir? Abdest alırken neye dikkat edilmesi gerekiyor? Abdestin sünnetleri hakkında Resullah’ın söylediği hadisi şerifler;
HAYIZ VE HAYIZLI
Hayız nedir? Hayız halinde ne yapılmalıdır? Hayız ile ilgili Resulullah’ın söylediği hadisler şunlardır;
- Yahudilerin şöyle bir adeti vardı: İçlerinde bir kadın adet görmeye başlayınca, onunla beraber yiyip içmezler, evlerde beraber oturup kalkmazlardı. Bu durumu Ashap (r.a) Resulullah (sav)’e sordular. Bunun üzerine Cenâb-ı Hak şu ayeti inzal buyurdu. Mealen: “(Ey Muhammed!) Sana kadınların aybaşı halinden sorarlar. De ki: “O bir ezadır. Aybaşı halinde iken kadınlardan uzak kalın. Temizlenmelerine kadar onlara yaklaşmayın. Temizlendikleri zaman Allah’ın size buyurduğu yoldan yaklaşın…” (Bakara 222) ayeti üzerine Resulullah (sav): “Kadınlarınızla nikah (zevciyat muamelesi) dışında her şeyi yapın!” buyurdu. Bu ruhsat Yahudilere ulaşınca: “Bu adam ne yapmak istiyor? Bize muhalefet etmediği bir şey bırakmadı!” dediler. Bu sözü işiten Üseyd İbnu Hudayr ve Abbad İbnu Bişr (r.a) gelerek: “Ey Allah’ın Resulü! Yahudiler şöyle şöyle söylüyorlar” diye haber verdiler. “Biz kadınlarla beraber oturup kalkmayacak mıyız?” dediler. Resulullah (sav)’ın rengi öylesine değişti ki, biz onlara kızdığını zannettik. Onlar da hemen çıkıp gittiler. Derken onlar yolda Resulullah’a gönderilen hediye sütle karşılaştılar. Resulullah o sütü hemen bunların peşi sıra içmeleri için gönderdi. Böylece anladılar ki, Resulullah (sav) kendilerine gücenmemiştir. Müslim, Hayz 16, (302), Ebu Davud, Nikah 47, (2165), Tirmizi, Tefsir, Bakara, (2981), Nesai, Taharet 181, (1, 152)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kim hayızlının fercine veya bir kadının dübürüne (arka uzvuna) temas ederse veya kahine uğrarsa Muhammed’e indirilenden teberri etmiş (yüz çevirmiş) olur.” Tirmizi, Taharet 102, (135), İbnu Mace, Taharet 122, (639)
- Bizden biri hayızlı olur, Resulullah (sav) da onunla mübaşeret etmek dilerse, ona, hayız olur olmaz izarını bağlamasını emreder, sonra mübaşeret ederdi. Sizden hanginiz, nefsine, Resulullah (sav)’ın nefsine hakim olduğu kadar hakim olur?” (Ebu Davud’un bir rivayetinde, “fevr” (evvelinde -ki “hayz olur olmaz” diye karşıladık-) yerine “fevh” denilmiştir (ki bu da “çoğunda” ve “evvelinde” ma’nasına gelir) Buhari, Hayz 5, Müslim, Hayz 1, 4, (293, 295), Ebu Davud, Taharet 107, (267, 268, 273), Tirmizi, Taharet 99, (132)
- Ben, annem ve teyzemle birlikte Hz. Âişe (r.a) yanına girdim. Onlar Hazreti Âişe ye: “Hayızlı iken, sizlerle Resulullah (sav) ne şekilde mübaşerette bulunurdu?” diye sordular. Âişe validemiz: “Hayız olduğumuz zaman bize, geniş bir izar giymemizi emreder, sonra sine ve göğsümüze iltizamda (temasta) bulunurdu.” Nesai, Hayz 12,13, (1, 189)
- Muvatta ’nın rivayetinde şöyledir: “Ubeydullah İbnu Abdullah İbni Ömer Radıyallahu Anh, Hz. Âişe ’ye göndererek -kişi, hayızlı olan hanımıyla mübaşerette bulunabilir mi?- diye sordurdu. Hazreti Aişe (r.a): “Kadının alt kısmına izarını bağlatsın sonra onunla mübaşerette bulunsun” cevabını verdi.” (Muvatta, Taharet 95), (1, 58)
- Ebu Davud ve Nesai’nin bir rivayetinde şöyle denmektedir: “Resulullah (sav) zevcelerinden bir kadınla hayızlı olduğu halde mübaşeret ederdi. Yeter ki, uyluklarının ortasına kadar izarı uzanmış olsun veya dizleri örtülü bulunsun.” (Ebu Davud, Taharet 107, (267, 268, 273), Nesai, Hayz 12,13, (1, 189)
- Bir adam, Resulullah (sav)’e sordu: “Ey Allah’ın Resulü! Hanımım hayızlı iken bana helal olan nedir?” Resulullah (sav): “Üzerine izarını bağlasın, yukarısına istediğinde serbestsin” Muvatta, Taharet 93,(1, 57)
- Ey Allah’ın Resulü! Dedim, “hanımım hayızlı iken bana helal olan nedir?” “İzarın yukarısı, ancak bundan da sakınsan daha iyi olur!” buyurdular. Ebu Davud, Taharet 83, (212, 213)
- Resulullah (sav)’ın zevcelerinden birinden naklen anlatıyor: “Resulullah (sav), hayızlı hanımlarıyla bir mübaşerette bulunmak dileyince hanımının ferci üzerine bir şey örterdi…” Ebu Davud, Taharet 107, (272)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kişi, hayızlı karısıyla cinsi münasebette bulunursa hatasına kefaret olarak yarım dinar tasadduk etsin” Tirmizi, Taharet 103, (136, 137), Ebu Davud, Taharet 106, (264, 265, 266), Nesai, Taharet 182, (1, 153), İbnu Mace, Taharet 123, (640)
- Bir rivayette ise şöyle denmiştir: “Kişi hayızlı hanımına, hayız halinin başlangıcında, kan kırmızı renkte iken temas öderse bir dinar tasadduk etsin. Kanın kesilmeye yüz tutup akıntının sarardığı zaman temas eden, yarım dinar tasadduk etsin.” (Tirmizi der ki: “Bu hadis İbnu Abbas Radıyallahu Anh’dan mevkuf (kendi sözü) olarak da rivayet edilmiştir.”) Tirmizi, Taharet 103, (136, 137)
- Ebu Davud’un bir rivayetinde hayızlı karısına temas eden kimse hakkında Resulullah (sav)’ın: “Bir veya yarım dinar tasadduk etsin” dediği kaydedilmiştir. Ebu Davud der ki: “Bu rivayet (yani İbnu Abbas’ın “bir veya yarım…” diyerek yaptığı rivayet) sahihtir, ( diğer “…yarım dinar…” diyen rivayet bu kadar kavi değildir.)” Ebu Davud, Taharet 106, (264, 265, 266)
- Bir rivayette şöyle denmiştir: “Kişi hanımına kanama halinde temasta bulunmuşsa bir dinar, kanın kesilme halinde temas etmişse yarım dinar tasadduk eder.” Nesai, Taharet 182, (1, 153), İbnu Mace, Taharet 123, (640)
- Ben hayızlı iken Resulullah (sav)’ın başını yıkardım. Buhari, Hayz 2, İ’tikaf 2, 3, 4, 19, Libas 76, Müslim, Hayz 10, (297), Muvatta, Taharet 102, (1, 60), Ebu Davud, Savm 79, (2467, 2469), Tirmizi, Savm 80, (804), Nesai, Hayz 20, (1, 193)
- Resulullah (sav), ben hayızlı iken kucağıma yaslanır ve Kur’an okurdu. Buhari, Hayz 13, Tevhid 52, Ebu Davud, Taharet 103, (260), Nesai, Hayz 16, (1, 191)
- Resulullah (sav), bir gün bana kendisi mescitte iken “Humra’yı bana getiriyor!” buyurdular. “Hayızlıyım” diye cevap verdim. “Senin hayızın elinde değil ki!” dediler. Müslim, Hayz 11, (298), Ebu Davud, Taharet 104, (261), Tirmizi, Taharet 101, (134), Nesai, Hayz 18, (1, 192)
- Resulullah (sav) bizden biri hayızlı olduğu halde onun kucağına başını koyar, Kur’an okurdu. Bizden birimiz hayızlı iken Resulullah ’ın humrasını mescide taşır ve yayardı. Nesai, Hayz 19, (1, 192)
- Kendisinden rivayete göre, cariyeleri hayızlı oldukları halde ayaklarını yıkarlar, humrasını kendisine verirlerdi. Muvatta, Taharet 88, (1, 52)
- Ben, Resulullah (sav) ile birlikte kadife bir örtünün altında yatıyordum. Ay halimin başladığını fark ettim. Hemen örtünün altından kayıp hayız elbisemi bulup giyindim. Resulullah (sav): “Hayız mı oldun?” buyurdular. “Evet!” dedim. Beni yanına çağırdı, örtünün altında beraber yattık. Buhari, Hayz 4, 21, 22, Savm 24, Müslim, Hayz 5, 1, (296), Nesai, Taharet 179, (1, 149,150)
- Anlattığına göre, bir halası kendisine Hz. Âişe ‘den (r.a) şöyle sorduğunu anlatmıştır: “Birimiz hayız olduğumuz zaman kocamızla ayrı yatmamız mümkün değil, tek yatağımız var.” Hazreti Aişe şu cevabı vermiştir: “Ben sana Resulullah ‘ın (sav) yaptığını anlatayım: “Bir gece eve girdi. Ben o sırada ay hali görüyordum. Mescidine geçti. -Ebu Davud der ki: “Bundan maksat evindeki namazgahıdır.- Orada namaz kıldı, fakat bir türlü ayrılmadı. Derken benim gözlerim kapanmış, soğuk da onu üşütmüş. Gelip “Bana yaklaş!” dedi. Ben de: “Hayızlıyım!” dedim. Resulullah (sav): “Öyle de olsa! Uyluklarını aç!” dedi. Uyluklarımı açtım. Göğüs ve yanağını uyluklarımın üzerine koydu. Ben de üzerine eğildim. Isınıp uyuyuncaya kadar böyle durduk.” Ebu Davud, Taharet 107, (270)
- Ben hayızlı iken su içer, sonra kabı Resulullah (sav)’e verirdim, O da ağzını, ağzımın değdiği yere koyardı. Müslim, Hayz 14, (300), Ebu Davud, Taharet 103, (259), Nesai, Taharet 177, (1, 148)
- Ebu Davud ve Nesai’de de şu rivayet gelmiştir: “Ben ay halinde iken etli kemiği dişleyerek yer, sonra da Resulullah (sav)’e uzatırdım. O da ağzını, tam ağzımı koymuş bulunduğum yere koyarak yerdi.” Nesai, Taharet 177, (1, 148), Ebu Davud, Taharet 103, (259)
- Nesai’nin bir diğer rivayeti şöyle: “Şureyh İbnu Hani, Hz. Âişe ‘ye (r.a): “Bir kadın hayızlı iken kocası ile birlikte yemek yer mi?” diye sordu. Hz. Âişe “Evet dedi, benim kanamam varken Resulullah (sav) beni çağırırdı, ben de onunla birlikte yerdim. Bu sırada etli kemiği alır, bana uzatır, önce benim başlamam için bana yemin verirdi. Ben de onu alır ve bir miktar dişler sonra Resulullah’a uzatırdım. O da ağzını, kemikte tam benim ağzımı koyduğum yere koyarak yemeye başlardı. İçecek bir şey istediği olur, getirince ondan önce benim içmem için bana yemin verirdi, bunun üzerine ben de kabı alır bir miktar içer, sonra bırakırdım. Bu sefer onu Resulullah (sav) alır, kabın tam benim ağzımı koyduğum yerine ağzını koyarak içerdi.” (Nesai, Taharet 177), (1, 148)
- Resulullah (sav)’e hayızlı kadınlarla beraber yemek hususunda sordum. “Onunla beraber yiyin!” buyurdular. Tirmizi, Taharet 100, (133)
- Anlattığına göre, bir kadın kendisine: “Temizlendiğimiz zaman kıldığımız mutad namaz bize yeter mi hayızlı iken kılamadıklarımızın kazası gerekir mi?” diye sormuş, o da şu cevabı vermiştir: “Sen Haruriyye Harici misin? Biz Resulullah (sav) ile beraberken ay hali gördüğümüzde, tutamadığımız oruçları kaza etmemizi söylerdi, fakat namazların kazasını söylemezdi.” Buhari, Hayz 20, Müslim, Hayz 67, (335), Ebu Davud, Taharet 105, (262, 263), Tirmizi, Taharet 97, (130), Savm 68, (787), Nesai, Hayz 17, (1, 191, 192), Savm 64, (4, 191)
- Hac yapmıştım. Hac sırasında Ümmü Seleme ‘ye (r.a) uğradım. Kendisine, “Ey mü’minlerin annesi, Semüre İbnu Cündüb (r.a), kadınlara, hayız sırasında kılınmayan namazların kazasını emrediyor ne dersiniz?” diye sordum, şu cevabı verdi: “Hayır, kaza etmezler. Resulullah (sav) vesselam kadınlarından biri, nifas sebebiyle kırk gece namaz kılmadan dururdu da, Resulullah (sav) nifas namazını kaza etmesini emretmezdi.” Ebu Davud, Taharet 121, (312)
- Kanama gören hamile kadın hakkında şunu söylemiştir: “Böyle bir kadın namazı bırakır.” Muvatta, Taharet 100, (1, 60) [İmam Malik bu rivayeti belağ (senetsiz) olarak kaydetmiştir.]
- Ne hayızlı kadın ne de cünüp kimse Kur’an’dan hiçbir şey okuyamaz. Tirmizi, Taharet 98, (131)
YAZAR BİLGİSİ
YORUMLAR