AMR BİN ABESE
İçindekiler
Amr bin Abese;
- İslamiyet’i kabul eden ilk yiğitlerden.
- Putlara tapmayan ve daima putlardan kurtulma yolunu arayan cesurlardan.
- İslamiyet’i arama noktasında samimi olan genç.
- Putlara tapmayı anlamsız ve yanlış bulan yiğit.
Amr bin Abese Hayatı
Amr bin Abese (r.a.), Süleym oğulları kabilesinin Becîle boyuna mensuptur. Ebû Zer Gıfarî (r.a.) ile ana bir kardeştir. Ebû Necîh veya Nüceyh künyesiyle anılır. Babasının adı Hâlid, annesinin Remle’dir. Amr İbni Abese (r.a.) âbid ve zâhid bir hayat yaşadı. İstiğfar dilinden düşmezdi. Devamlı tevbe ederdi. Mekke Fethi’nden önce Medine’ye hicret etti. Resûlullah (sav) efendimizin yanından ayrılmadı. Mekke’nin fethine, daha sonra da Taif muhasarasına katıldı. Suriye üzerine gönderilen orduda görev aldı. Yermük savaşında Halid İbni Velid (r.a.)ın süvari birliklerine kumanda etti. 38 hadis-i şerif naklettiği rivayet edilmektedir. Büyük bir ihtimalle Hz. Osman (r.a.)’ın halifeliğinin son yıllarında Şam taraflarında vefat ettiği tahmin edilmektedir.
Amr bin Abese Kimdir?
Amr bin Abese (r.a) Süleym oğulları kabilesinin Becile boyundandır. Ebu Zer El Gıfari aynı anneden olan kardeşidir. Künyesi Ebu Necih veya Nüceyh ‘tir. Annesinin adı Remle babasının adı Halid ‘dir.
Amr bin Abese‘nin Müslüman Oluşu
Amr bin Abese İslamiyet’i kabul edip Müslüman oluşunu şöyle anlatır: “Ben Cahiliye devrinde iken halkın sapıklık üzere bulunduğunu, doğru bir yolda olmadığını biliyordum. Çünkü onlar putlara tapıyorlardı. Halbuki putlara tapmak ne kadar anlamsız ve yanlış bir hareketti. Bundan bir kurtuluş yolu arıyordum. Bir ehl-i kitap adamla görüştüm. Bana: “Mekke’de biri çıkacak, kavminin putlarını reddedecek. O, Putlardan başka bir ilâha davet edecek, sen onu bul” diye nasihat etti. Bir müddet sonra Mekke’de bir kişinin çıktığını ve kendisinin Allah’ın elçisi olduğunu söylediğini ve yeni din konusunda önemli haberler verdiğini duydum. Bineğime atlayıp derhal o zata geldim. Kureyşin eza ve cefasından dolayı onun ortalıkta görünmediğini öğrendim. Onunla görüşmenin yollarını aradım. Nihayet kendisine Ukaz tarafında ulaştım yanına vardım.
- Amr bin Abese: “Sen kimsin?”
- Resulullah (sav): “Ben Peygamberim.”
- Amr bin Abese: “Seni kim gönderdi?”
- Resulullah (sav): “Beni, Allah gönderdi.”
- Amr bin Abese: “Ne ile gönderdi?”
- Resulullah (sav): “Tek ve ortağı olmayan Allah’a ibadet etmek, kan dökmemek, putları kırmak, hısım ve akrabaları gözetmek, Allah’ı bir bilip O’na hiçbir şeyi ortak koşmamak vazifesiyle gönderdi.”
- Amr bin Abese: “Bu konuda sana yardımcı olacak kimler var?”
- Resulullah (sav): “Ebû Bekir ile Bilal yanımda.”
Bu konuşmadan sonra Amr bin Abese İslamiyet’i bir edip Müslüman olmuştur.
Amr bin Abese‘nin Müslüman Olduktan Sonraki Hayatı
Amr İbni Abese (r.a.) bundan sonraki hayatını yine kendisi şöyle anlatıyor: “Ben İslâm’a girince Resûlullah (sav) Efendimizin yanından ayrılmak istemedim. Kendisine: “Ya Resûlullah! Sana yardım etmek üzere yanında kalmak istiyorum” dedim. Efendimiz (sav): “Şimdi sen memleketine dön. Ne zaman benim meydana çıktığımı, İslamiyet’i açıkça tebliğ etmeye başladığımı duyarsan o zaman yanıma gel” buyurdu. Ben ailemin yanına döndüm. Süleym oğulları içinde uzun süre kaldım. Gelen giden yolculardan haber almaya çalışıyordum. Bir ara Resûlullah (sav)’in Medine’ye hicret ettiğini duydum. Medine’den bizim taraflara gelenlere: “Medine’ye gelen o zât ne yaptı?” diye sordum. Onlar da: “Halk hep ona koşuyor, onun dinine giriyor. Kavmi onu öldürmek istemiş, başaramamış” diye cevap verince gönlüm rahat etmedi. Derhal Medine’ye gitmek üzere hareket ettim. Resulullah ’ın huzuruna vardım.
- Amr bin Abese:“Ya Resûlullah! Beni tanıdınız mı?”
- Efendimiz (sav): “Evet! sen Mekke’de bize gelen kişi değil misin?”
- Amr bin Abese: “Ya Resûlullah! Allah’ın sana öğrettiklerinden bana da öğret; bana namazı öğret!”
- Efendimiz (sav): “Sabah namazını kıl. Sonra güneş doğup bir mızrak boyu yükselinceye kadar namaz kılma. Çünkü güneş şeytanın iki boynuzu arasından doğar. Kâfirler de o zaman secde ederler. Sonra dikilmiş mızrağın gölgesi azalıp bitinceye kadar nafile namaz kıl. Çünkü namaz ispatlı şahitlidir. Sonra ara ver. O vakitte cehennem kızdırılır. Gölge döndüğü zaman öğle namazını kıl. İkindiye kadar kılmaya devam et. İkindiden sonra güneş batıncaya kadar ara ver. Çünkü güneş şeytanın iki boynuzu arasından batar, kâfirler de o zaman güneşe secde ederler”
- Amr bin Abese: “Ya Resûlullah! Bana abdestten de bahset?
- Efendimiz (sav): “Her kim abdest suyunu hazırlayıp, ağzına burnuna su verir ve burnunu temizlerse, mutlaka yüzünün, ağzının ve burnunun günahları dökülür. Yüzünü yıkarsa, yüzünün günahları dökülür. Dirsekleriyle birlikte elini yıkarsa, elinin günahları su ile beraber parmak uçlarından akar gider. Sonra başını mesh ederse, başının günahları dökülür. Sonra topuklarıyla beraber ayaklarını yıkarsa, ayaklarının günahları su ile beraber akar. Eğer böylece abdest alan bu adam, kalkıp namaz kılar, Allah’a hamd ve sena eder, O’nu lâyık olduğu vasıflarla yüceltir ve gönlünü tam anlamıyla Allah’a bağlarsa, mutlaka anasından doğduğu günkü gibi günahlarından arınmış olur.”
Amr bin Abese ‘nin Rivayet Ettiği Hadisler
Amr bin Abese ‘nin 38 Hadis-i Şerif naklettiği rivayet edilmektedir. Rivayet ettiği hadislerden birkaçı şöyledir;
- Resulullah (sav) kıble istikametinde (sütre olarak) bir ganimet devesi bulunduğu halde gerisinde bize namaz kıldırdı. Namaz kılınca, hayvanın yan kısmından bir tutam yün aldı (elinde tutup göstererek): “Ganimetinizden humus dışında şu kadarı bile bana helal değildir. Humus da size iade edilecek (sizin maslahatlarınızda harcanacaktır” dedi. Ebu Davud, Cihad 161, (2755)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kim Müslüman olduğu halde, saçından bir kıl beyazlarsa, bu, kıyamet günü onun için bir nur olur. Kim Allah yolunda bir ok atarsa, bu düşmana değse de değmese de, atan için bir köle azadı yerine geçer. Kim mü’min bir köleyi azat ederse bu onun için cehennemden bir azatlık vesilesi olur: Her bir uzuv için bir uzvu ateşten kurtulur.” Tirmizi, Fezailu’l-Cihad, (1634), Nesai, Cihad 26, (6, 26), Ebu Davud, Itk14, (3966)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kim içerisinde Allah(ın adı) zikredilsin diye bir mescit bina ederse, Allah da ona cennette bir ev bina eder.” Nesai, Mesacid 1, (2, 31)
Amr bin Abese‘nin Vefatı
Amr bin Abese sürekli istiğfar ederdi. Mekke Fethi yaşanmadan önce Medine ‘ye hicret etmiştir. Efendimizin (sav) yanından ayrılmamış. Hz. Osman ‘ın halifeliğinin son yıllarında Şam taraflarında vefat ettiği tahmin edilmektedir.