KADER

• Instagram
• YouTube
• Twitter
• Pinterest
• TikTok

Kader nedir? Kadere iman nasıl olmalıdır? Kader ile ilgili Resulullah’ın söylediği hadisler şunlardır;

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Ademoğlunun saadet sebeplerinden biri de Allah Teala’nın hükmettiğine rıza göstermesidir. Şekavet sebeplerinden biri de Allah Teala’ya istihareyi terk etmesidir. Keza şekavet (sebepleri)nden bir diğeri de Allah’ın hükmettigine razı olmamasıdır.” Tirmizi, Kader 15, (2152)

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kuvvetli mü’min, Allah nazarında zayıf mü’minden daha sevgili ve daha hayırlıdır. Aslında her ikisinde de bir hayır vardır. Sana faydalı olan şeye karşı gayret göster. Allah’tan yardım dile, acz izhar etme. Bir musibet başına gelirse: “Eğer şöyle yapsaydım bu başıma gelmezdi” deme. “Allah takdir etmiştir. Onun dilediği olur!” de! Zira “eğer” kelimesi şeytan işine kapı açar.” Müslim, Kader 34, (2664)

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kul, hayrıyla, şerriyle kadere inanmadıkça, kendine (hayır ve şerden) isabet edecek şeyi atlatamayacağını, (hayır ve şerden) kaçacak olan şeyi de yakalamayacağını bilmedikçe iman etmiş olmaz.” Tirmizi, Kader 10, 2145

• Oğluna ölümü sırasında demiştir ki: “Oğulcuğum, başına gelecek olan şeyin asla atlatılamayacağını, kaçırdıklarını da yakalayamayacağını bilmedikçe sen, imanın hakikatinin tadını asla bulamazsın. Zira ben, Resulullah (sav)’ın şöyle söylediğini işittim: Allah’ın ilk yarattığı şey kalemdir. Kalemi yarattı ve: “Kıyamete kadar olacak şeylerin miktarlarını yaz!” dedi.” Oğulcuğum, Resulullah (sav)’dan şunu da işittim: “Kim bu inanç dışında olarak ölürse benden değildir.” Ebu Davud, Sünnet 17, (4700), Tirmizi, Kader 17, (2156 )

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Her ümmetin Mecusileri vardır. Bu ümmetin Mecusileri “kader yoktur!” diyenlerdir. Bunlardan kim ölürse cenazelerinde hazır bulunmayın. Onlardan kim hastalanırsa ona ziyarette bulunmayın. Onlar Deccal bölüğüdür. Onları Deccal’e ilhak etmek Allah üzerine bir haktır.” Ebu Davud, Sünnet 17, (4692)

• Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Kaderiye fırkası, bu ümmetin Mecusileridir. Eğer hastalanırlarsa ziyaret etmeyin, ölürlerse cenazelerine katılmayın.” Ebu Davud, Sünnet 17, (4691)

• Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Kader ehli ile düşüp kalkmayın, onlara dava açmayın. Ebu Davud, Sünnet 17, (4720)

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Ümmetimde iki sınıf vardır ki, onların İslam’dan nasipleri yoktur: Mürcie ve Kaderiye.” Tirmizi, Kader 13, (2150)

• Bir adam İbnu Ömer ‘e (r.a) gelerek: “Falan kimse sana selam ediyor!” diyerek, Şamlı birisinden selam getirdi. İbnu Ömer (r.a): “Bana ulaştığına göre, o kimse kaderi inkar ediyormuş. Eğer o böyle bir bid’a fikre saplandı ise, sakın ona benden selam söyleme! Zira ben, Resulullah (sav)’ı işittim: “Bu ümmette hasf (yere batırma), mesh (suret değişmesi) [ve kazf = taş yağması)] olacak. Bu musibetler kaderi inkar edenlere gelecek.” Ebu Davud, Sünnet 7, (4613), Tirmizi, Kader 7, (2153, 2154)

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Allah mahlukatın miktarlarını, semavat ve arzı yaratmazdan elli bin sene evvel, arşı da su üzerinde iken yazdı.” Müslim, Kader 16, (2663), Tirmizi, Kader 18, (2157)

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Allah bir kulunun bir memlekette ölmesini takdir etti mi, onu oraya -veya orada bulunan bir şeye dedi- muhtaç kılar.” Tirmizi, Kader 11, (2148)

• Resulullah (sav), elinde iki kitap olduğu halde yanımıza geldi ve: “Bu iki kitap nedir biliyor musunuz?” buyurdular. Cevaben: “Hayır, ey Allah’ın Resulü! Bilmiyoruz. Ancak bildirmenizi istiyoruz!” dedik. Bunun üzerine sağ elindekini göstererek: “Bu Rabbülalemin’den (gelmiş) bir kitaptır, içerisinde cennet ehlinin isimleri mevcuttur. Hatta onların babalarının ve kabilelerinin isimleri de mevcuttur ve sonunda da icmal yapmıştır. Bunlara asla ne ilave yapılır, ne de onlardan eksiltmeye yer verilir. Hiç değişmeden ebedi olarak sabit kalır” buyurdular. Sonra sol elindekini göstererek: “Bu da Rabbülalemin’den bir kitaptır. Bunun içinde de ateş ehlinin isimleri, onların atalarının isimleri ve kabilelerinin isimleri vardır. En sonda da icmallerini yapmıştır. Bunlara asla ne ziyade yapılır, ne de eksiltmeye yer verilir!” buyurdular. Ashabı sordu: “Öyleyse ey Allah’ın Resulü, niye amel ediliyor? Madem ki her şey önceden olmuş bitmiş, yazılmış ve artık yazma işinden fariğ olunmuş (bir daha yapma gayreti de niye)?” Resulullah şu cevabı verdi: “Siz amelinizle doğruyu ve istikameti arayın! İtidali koruyun. Zira, cennetlik olan kimsenin ameli, cennet ehlinin ameliyle sonlanır, (daha önce) ne çeşit amel yapmış olursa olsun. Keza cehennemlik olanın ameli de cehennem ehlinin ameliyle sonlanır, hangi çeşit amel ile amel etmiş olursa olsun!” Resulullah (sav), sonra elindeki kitapları atıp, elleriyle işaret ederek dedi ki: “Rabbiniz kullardan artık fariğ oldu, bir kısmı cennetlik, bir kısmı da cehennemliktir.” Tirmizi, Kader 8, (2142)

• Biz bir cenaze vesilesiyle Bakiu’l-Garkad’da idik. Derken yanımıza Resulullah (sav) çıkageldi ve oturdu. Biz de etrafında (halka yapıp) oturduk. Elinde bir çubuk vardı. Çubuğuyla yere birşeyler çizmeye başladı. Sonra: “Sizden kimse yok ki, şu anda cennet veya cehennemdeki yeri yazılmamış olsun!” buyurdular. Cemaat: “Ey Allah’ın Resulü,” dedi. “Öyleyse hakkımızda yazılmasına itimad edip ona dayanmayalım mı?” “Çalışın,” buyurdular. “Herkes kendisi için yaratılmış olana erecektir. Cennetlik olanlar, saadet(e götüren) amelde (muvaffak) olacaktır. Şekavet ehli olanlar da şekavet(e götüren) amelde (muvaffak) olacaktır!” Sonra şu ayeti tilavet buyurdular. (Mealen): “Kim bağışta bulunur, günahtan kaçınır ve dinin en güzelini tasdik ederse, biz de ona hayır ve kolaylık yolunu kolaylaştırırız” (Leyl 5-7) Buhari, Tefsir, Leyl, Cenaiz 83, Edeb 120, Kader 4, Tevhid 54, Müslim, Kader 6, (2647), Ebu Davud, Sünnet 17, (4694), Tirmizi, Kader 3, (2137) Tefsir, Leyl, ( 3341)

• Süraka İbnu Malik İbnu Cu’şem (r.a) gelerek sordu: “Ey Allah’ın Resulü! Bize dinimizi açıkla. Sanki yeni yaratılmış gibiyiz. Şimdi amel ne husustadır: Kalemlerin kuruduğu, miktarların kesinleştiği şeylerde mi, yoksa istikbale ait şeylerde mi çalışacağız?” “Hayır (istikbale ait şeylerde değil). Bilakis kalemlerin kuruduğu, miktarların cereyan ettiği (kesinleştiği hususta!” buyurdular. Süraka tekrar: “Öyleyse niye amel edelim (boşa zahmet çekelim)?” diye sordu. Resulullah (sav): “Çalışın! Herkes yaratıldığı şeye erecektir! Herkes, (yazıldığı) ameliyle amil olacaktır!” buyurdular. Müslim, Kader 78, (2648)

• Sadık ve Masduk olan Resulullah (sav) buyurdular ki: “Sizden birinin yaratılışı, annesinin karnında kırk günde cem olur. Sonra bu kadar müddette “alaka” olur. Sonra bu kadar müddette “mudga” olur. Sonra Allah bir meleği dört kelimeyle gönderir: (Bu melek) rızkını, ecelini, amelini, şaki veya said olacağını yazar, sonra ona ruh üflenir. Kendinden başka ilah olmayan Zat’a yemin olsun, sizden biri, (hayatı boyunca) cennet ehlinin ameliyle amel eder. Öyle ki, kendisiyle cennet arasında bir ziralık mesafe kaldığı zaman ona yazışı galebe çalar ve cehennem ehlinin ameliyle amel ederek cehenneme girer. Aynı şekilde sizden biri (hayatı boyunca) cehennem ehlinin amelini işler. Kendisiyle cehennem arasında bir ziralık mesafe kalınca yazışı ona galebe çalar ve cennet ehlinin amelini isteyerek cennete girer.” [Rezin şu ziyadede bulundu: “Resulullah şunu da buyurdular: “Nutfe düştü mü, kırk gün rahimde uçar. Sonra kırk günde alaka olur. Sonra kırk günde mudga olur. Bir nefis olarak yaratılma safhasına gelince, Allah onu tasvir edecek (şekillendirecek) bir melek gönderir. Melek iki parmağının arasında toprak olduğu halde gelir. Onu mudgaya karıştırır. Sonra onu yoğurur, sonra da emredildiği üzere onu tasvir eder.”] Buhari, Kader 1, Bed’ü’l-Halk 6, Enbiya 1, Tevhid 28, Müslim, Kader 1, (2643), Ebu Davud, Sünnet 17, (4708), Tirmizi, Kader 4, (2138)

• Abdullah İbnu Mes’ud ‘u (r.a) dinledim. Demişti ki, “Şaki, annesinin karnında iken şaki olandır. Said de başkasından ibret alandır.” (Bunu işittikten sonra) Resulullah (sav)’ın ashabından Huzeyfe denen zata uğradı ve İbnu Mes’ud’un söylediğini anlattı ve sordu: “Kişi amelsiz nasıl şaki olur?” Huzeyfe Radıyallahu Anh: “Buna hayret mi ediyorsun? Ben Resulullah (sav)’ın şöyle söylediğini işittim: “Nutfenin (rahme düşmesinden sonra) kırk iki gece geçti mi, Allah ona bir melek gönderir (ve onun vasıtasıyla) nutfeyi şekillendirir, işitmesini, görmesini, derisini, etini, kemiğini yaratır. Sonra melek sorar: “Ey Rahim! Bu erkek mi, dişi mi?” Rabbin dilediğini hükmeder, melek de yazar. Sonra sorar: “Ey Rabbim! Eceli nedir?” Rabbin dilediğini hükmeder, melek de yazar. Tekrar sorar: “Ey Rabbim! Rızkı nedir?” Rabbin dilediğini hükmeder, melek de yazar. Sonra melek elinde sahife olduğu halde çıkar. Artık buna ne bir şey ilave eder ne de eksiltir.” Müslim, Kader 3, (2645)

• Resulullah (sav) (bir gün) aramızda doğrulup: “(Hastalık nev’inden) hiçbir şey hiçbir şeye sirayet etmez!” buyurmuşlardı ki bir bedevi: “Ey Allah’ın Resulü! Nasıl olur? Bir deve sürüsüne, kuyruğu ile haşefesini uyuzlamış bir deve gelince hepsini uyuzlu yapar!” dedi. Resulullah (sav): “Pekala, birincisini kim uyuzladı? Ne sirayet, ne safer (inancınızda hakikat) vardır. Şurası muhakkak ki, Allah her nefsi yaratmış, onun hayatını, ölümünü, rızkını ve uğrayacağı musibetlerini yazmıştır.” Tirmizi, Kader 9, (2144)

• Resulullah (sav) (bir gün): “Allah Teala hazretleri bir kulun hayrını diledi mi onu isti’mal eder!” buyurmuştu. Kendisine: “Onu nasıl istimal eder?” diye soruldu. “Ölümden önce salih amel işlemede muvaffak kılar!” buyurdu.” Tirmizi, Kader 8, (2134)

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kişi vardır, uzun müddet cennet ehlinin amelini işler, sonra da ameli cehennem ehlinin ameliyle hitam bulur. Yine kişi vardır, uzun müddet cehennem ehlinin ameliyle amel eder de sonunda cennet ehlinin ameliyle hitam bulur.” Müslim, Kader 11, (2651)

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Allah (cin ve ins dahil) mahlukatını bir karanlık içinde yarattı. Sonra üzerlerine kendi nurundan serpti. Bu nur, kimlere isabet ettiyse hidayeti buldular, kimlere de isabet etmediyse sapıttılar. Bu sebeple diyorum ki: “Kalem, Allah Teala’nın ilmi hususunda kurumuştur.” Tirmizi, İman 18, (2644)

• Bir çocuk ölmüştü. Ben: “Ne mutlu ona! Cennet kuşlarından bir kuş oldu!” dedim. Resulullah (sav): “Sen Allah’ın cenneti de cehennemi de yarattığını, beriki için de öteki için de ahali yarattığını bilmiyor musun?” buyurdular. Müslim, Kader 30, (2662), Nesai, Cenaiz 58, (4, 57), Ebu Davud, Sünnet 18, (4713)

• Resulullah (sav)’dan müşriklerin çocukları hakkında sorulmuştu. “Allah onları yarattığı zaman ne yapacaklarını iyi biliyordu!” buyurdular. Buhari, Kader 3, Cenaiz 93, Müslim, Kader 28, (2660), Ebu Davud, Sünnet 18, (4711), Nesai, Cenaiz 60, (4, 59)

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Hazreti Adem ve Musa (a.s) münakaşa ettiler. Musa, Adem’e: “İşlediğin günahla insanları cennetten çıkaran ve onları şekavete (bedbahtlığa) atan sensin değil mi!” dedi. Adem de Musa’ya: “Sen, Allah’ın risalet vermek suretiyle seçtiği ve hususi kelamına mazhar kıldığı kimse ol da, daha yaratılmamdan [kırk yıl] önce Allah’ın bana yazdığı bir işten dolayı beni ayıplamaya halk (bu olacak şey değil)!” diye cevap verdi.” Resulullah devamla dedi ki: “Hazreti Adem Musa’yı ilzam etti!” Buhari, Kader 11, Enbiya 31, Tefsir, Ta-ha 1, 3, Tevhid 37, Müslim, Kader 13, (2652), Muvatta, Kader 1, (2, 898), Ebu Davud, Sünnet 17, (4701), Tirmizi, Kader 2, (2135)

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Musa (a.s): “Ey Rabbim! Bizi ve kendisini cennetten çıkaran Adem’i bize bir göster!” diye niyazda bulundu. Hak Teala ve Tekaddes hazretleri de babası Adem (a.s) ‘ı ona gösterdi. Bunun üzerine Hazreti Musa: “Sen babamız Adem misin?” dedi. Adem: “Evet!” deyince: “Yani sen, Allah’ın kendi ruhundan üflediği kimsesin. Sana bütün isimleri öğretti, meleklere emretti ve onlar da sana secde ettiler öyle değil mi?” diye sordu. Adem yine: “Evet!” dedi. Hazreti Musa sormaya devam etti: “Öyleyse sen niye bizi ve kendini cennetten çıkardın?” Bu soru üzerine Hazreti Adem: “Sen kimsin ?” dedi. O: “Ben Musa’yım!” deyince: “Yani sen, Allah’ın risalet vererek mümtaz kıldığı kimsesin. Sen Beni İsrail’in peygamberi, perde gerisinde Allah’ın konuştuğu kimsesin. Allah seninle kendi arasına mahlukatından bir elçi de koymadı değil mi?” dedi. Hazreti Musa “Evet!” deyince, Hazreti Adem: “Öyleyse sen, (bu söylediğin şeyin) ben yaratılmazdan önce Allah’ın (kader) kitabında yazılmış olduğunu görmedin mi?” dedi. Hazreti Musa “Evet!” deyince: “Öyleyse Allah’ın kazası (hükmü) benden önce cereyan etmiş bir şey hakkında beni niye levmediyorsun?” dedi.” Resulullah (sav), devamla: “Hazreti Adem, Musa’yı ilzam etti. Hazreti Adem Musa’yı ilzam etti. Hazreti Adem, Musa (a.s) ‘ı ilzam etti” buyurdular. Ebu Davud, Sünnet, 17, (4702)