Alım satımı caiz olmayan eşyalar nelerdir? Alım satımı caiz olmayan eşyalar ‘ın dindeki yeri nedir ? Alım satımı caiz olmayan...
DİYET
Diyet nedir? Diyet ‘in dindeki yeri nedir? Diyet ile ilgili Resulullah’ın söylediği hadisler şunlardır;
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kim hataen öldürülürse, diyeti yüz devedir, bunlardan otuzu bintü mehaz (iki yaşına girmiş dişi deve), otuzu bintü lebün (üç yaşına girmiş dişi deve), otuzu hıkka (dört yaşına girmiş dişi deve), on tane de ibnu lebundur (üç yaşına girmiş erkek deve).” (Tirmizi’nin rivayetinde şöyle denir: “Kim taammüden (kasıtla) öldürürse, öldürülenin velilerine teslim edilir, dilerlerse öldürürler, dilerlerse diyet alırlar. Bu 30 hıkka (dört yaşına giren dişi deve): 30 cezea (beş yaşına girmiş dişi deve), 40 aded halife (hamile deve) dir. Ayrıca ne üzerine sulh yaptıysalar bu da onlarındır, Bu, diyetin şiddetini artırmaktır.”) Ebu Davud, Diyat 18, (4541), Tirmizi, Diyat 1, (1387), Nesai, Kasame 30, (8, 43)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Hataen öldürmede diyet olarak yirmi hıkka, yirmi cezea, yirmi bintu mehaz, yirmi bintu lebün ve yirmi benu lebun vardır.” Ebu Davud, Diyat 18, (4545), Tirmizi, Diyat 1, (1386), Nesai, Kasame, 32, (8, 43-44)
- Şibhul amd’in diyeti üç kısımdır. 33 adet hıkka, 33 adet cezea, 34 adet seniyye-bazil arası devedir. (Seniyye altı yaşına, bazil de dokuz yaşına basmış deveye denir. Yine Hazreti Ali (r.a) şunu da rivayet etmiştir: “Hataen öldürmede diyet dört kısımdır: 25 hıkka, 25 cezea, 25 bintu lebun, 25 bintu mehaz.” (Abdullah İbnu Amr İbni’i-As ’ın Ebu Davud ve Nesai’de merfu olarak kaydedilen bir rivayetinde şöyle denmiştir: “(Cürüm sırasında) kamçı ve değnek kullanıldığı müddetçe hata, şibhu’l amd’dir.”) Ebu Davud, Diyat 19, 20, (4651, 4553, 4547, 4665), Nesai, Kasame 42 (8, 40), İbnu Mace, Diyat 5, (2627)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kadının diyeti, erkeğin diyetine, diyetin üçte bir miktarına kadar eşittir.” Nesai, Kasame 34, (8, 44, 45)
- Resulullah (sav) öldürülen mükateb hakkında, azad edilen miktarınca hür diyetine göre, geri kalan kısmı için de köle diyetine göre hesaplanmasına hükmetti. (Metin, Nesai’nin metnidir) Ebu Davud, Diyat 22, (4581), Nesai, Kasame 36, (8, 46, 46), Tirmizi, Büyu, 35, (1259)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Muahedin diyeti hür kimsenin diyetinin yarısıdır.” Ebu Davud, Diyat 23, (4583)
- Resulullah (sav) Beni Amir’den iki kişinin diyetini, Müslümanların diyet miktarına göre ödedi. (Müslümanlar tarafından hataen öldürülen) bu iki kişi ile Resulullah (sav)’ın muahedesi (antlaşması) vardı. Tirmizi, Diyat 12, (1404)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Ehl-i zimmetin diyeti, Müslümanların diyetinin yarısıdır. Ehl-i zimmet de Yahudi ve Hıristiyanlardır.” Nesai, Kasame 36, (8,45)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kafirin diyeti, mü’minin diyetinin yarısıdır.” Tirmizi, Diyat 17, (1413)
YAZAR BİLGİSİ
YORUMLAR