Soru: Kurban İbadetinin Dini Dayanağı Nedir?
Kurban İbadetinin Dini Dayanağı Nedir?
Kurban ibadeti, Kur’an-ı Kerim, Sünnet, İslam alimleri ve İslam ümmetinin görüş birliği (icmâ) ile sabit bir ibadettir. Kurbanın meşru bir ibadet olduğuna dair Kur’an-ı Kerim’ de;
- Biz, (oğlunun canına) bedel olarak ona iri bir kurbanlık verdik. (Saffat/107)
- Böylece kendileri için faydalı olan şeyleri açık seçik görsünler ve Allah’ın onlara rızık olarak verdiği, belirlenen günlerde kesecekleri kurbanlık hayvanlar üzerine O’nun adını ansınlar. Artık onlardan hem kendiniz yiyin hem sıkıntı içindeki yoksulları doyurun. (Hac/28)
- Biz her ümmete kurban kesmeyi meşrû kıldık ki kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanlar üzerine Allah’ın adını ansınlar. Sonuç itibariyle hepinizin mâbudu tek bir tanrıdır. Şu halde yalnız O’na teslimiyet gösterin. Sen de Allah’ın buyruklarına içtenlikle teslimiyet gösteren kimseleri müjdele! (Hac/34)
- Biz o büyükbaş hayvanları da Allah’ın size nişânelerinden kıldık; sizin için onlarda nice yararlar vardır. Onlar (kesim için) sıraya dizildiklerinde üzerlerine Allah’ın adını anın, cansız halde yere serildiklerinde ise onlardan hem kendiniz yiyin hem de ihtiyacını gizleyen ve gizlemeyen yoksulları doyurun. İşte onları şükredesiniz diye sizin istifadenize verdik. (Hac/36)
- Onların ne etleri Allah’a ulaşır ne de kanları; O’na ulaşacak olan sadece sizin takvanızdır. İşte Allah onları sizin istifadenize verdi ki size doğru yolu göstermesinden ötürü O’nu tâzimle anasınız. İyilik yolunu tutanları müjdele! (Hac/37)
Bu ayetlerde zikredilen hayvan kesiminin, et ihtiyacı temini için kesilen hayvanlar olmadığı, bunların ibadet amaçlı birer uygulama oldukları açıktır. Et ve kanların Allah ‘a ulaşamayacağının, asıl olanın ihlâs ve takva olduğu ayette ‘de açıkça ortaya konulmaktadır.
Bu konudaki bazı Hadis-i Şeriflerde ise;
· Hz. Peygamber (sav) de, kurbanı bir ibadet olarak kabul etmiş ve bizzat kendisi de kurban kesmiştir. Hz. Peygamber (sav) ‘in, meşru kılınmasından itibaren vefat edinceye kadar her
yıl kurban kestiği bilinmektedir. (Tirmizî, Edahî 11; bkz. Buhârî, Hac,
117, 119; Müslim, Edâhî 17).
· Sahih hadis kaynaklarında yer alan rivayetlerde, Hz. Peygamber (sav), kurban bayramında,
Allah katında en sevimli ibadetin kurban kesmek olduğunu, kurbanın kesilir
kesilmez Allah katında makbul olacağını ve kurban edilen hayvanın boynuzu,
tırnağı da dâhil olmak üzere her şeyinin kişinin hayır hanesine yazılacağını
ifade edip; bu ibadetin Allah rızası için yapılmasını tavsiye etmiştir.
(Tirmizî, Edâhî 1; İbn Mâce, Edâhî 3).
· Hicretin ikinci yılından itibaren bugüne kadar bütün Müslümanların kurban kesmeleri, bu konuda bir icma-ı ümmet olduğunu göstermektedir. (İbn Kudâme, Muğnî, Beyrut, XI, 95).