Cizye nedir? Cizye ‘nin dindeki yeri nedir? Cizye ile ilgili Resulullah’ın söylediği hadisler şunlardır;
İLİM 2
İlim 2 nedir? İlim 2 ‘in dindeki yeri nedir? İlim 2 ile ilgili Resulullah’ın söylediği hadisler şunlardır;
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Benden bir şey işitip onu (artırıp eksiltmeden) işittiği şekilde başkasına ulaştıran kimsenin (kıyamet günü) Allah yüzünü taze kılsın. Zira, kendisine ulaştırılan öyleleri var ki, bizzat işitenden daha iyi kavrar.” Tirmizi, İlm 7, (2658)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Bir ayet bile olsa benden başkasına götürün. Beni İsrail hikayelerinden de rivayet edin, bunda bir mahzur yok. Ancak kim bile bile bana yalan nispet ederse cehennemdeki yerini hazırlasın.” Buhari, Enbiya 50, Tirmizi, İlm 13, (2671)
- Resulullah (sav)’ın ben beş yaşlarında iken, evimizin kuyusunun kovasından ağzına aldığı suyu yüzüme püskürttüğünü hatırlıyorum. Buhari, İlm 18, Müslim, Mecacid 54 (33)
- Resulullah (sav)’dan iki kap ilim hıfzıma aldım. Bunlardan birini aranızda neşrettim. Ama diğerini söyleyecek olsam şu gırtlağımı kesersiniz. Buhari, İlm 42
- Eğer kılıncı şuraya koysanız -eliyle ensesini göstermiştir- ben bu esnada, Resulullah (sav)’dan işitmiş bulunduğum bir hadisi, sizin işimi bitirmezden önce söyleyebileceğime kanaatim gelse onu mutlaka söylerim. Buhari, İlm 10
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kim, bir ilimden sorulur, o da bunu ketedip söylemezse (kıyamet günü) ateşten bir gem ile gemlenir. Ebu Davud, İlm 9, (3658), Tirmizi, İlm 3, (2651)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Vallahi, senin hidayetinle bir tek kişiye hidayet verilmesi, senin için kıymetli develerden müteşekkil sürülerden daha hayırlıdır.” Ebu Davud, İlm 10, (3661), Buhari, Ashabu’n-Nebi 9, Müslim, Fedailu’l-Ashab 34, (2046)
- Biz Ebu Said el-Hudri ’ye uğradık. O bize: “Resulullah (sav)’ın (bize) vasiyetine merhaba” (derdi ve ilave ederdi): Resulullah (sav) demişti ki: “İnsanlar (dinde) size tabidirler. Size (aktar-ı alemden yani) dünyanın her tarafından bir kısım erkekler gelip İslam dinini öğrenecekler. Onlar geldikleri vakit, onlara hep hayrı tavsiye edin.” Tirmizi, İlm 10, (3661)
- Ey Allah’ın Resulü! Dedim, “ben senden pek çok hadis işittim. Ancak bunlardan, sonradan işittiklerimin, önceden işittiklerimi unutturacağından korkuyorum. Bana (hepsinin yerini tutacak) cami bir kelime söyle!” “Bildiklerinde Allah’a karşı müttaki ol (bu sana yeter)!” buyurdular. Tirmizi, İlm 19, (2684)
- Yanında bir miktar ilim olan kimseye, nefsini zayi etmesi münasip düşmez. Buhari, bab başlığında kaydetmiştir (İlm 21)
- İsmail İbnu Müslim anlatıyor: “Hasan Basri merhuma hastalığı sırasında geçmiş olsun ziyaretine uğramıştık; gelenler odayı doldurdu, öyle ki ayaklarını topladı ve şunları anlattı: “Biz, Ebu Hureyre (r.a)’ye hastalanınca geçmiş olsun ziyaretinde bulunduk, ziyaretçiler odayı doldurmuştuk, öyle ki, ayaklarını kendine çekti ve: “Bir keresinde Resulullah (sav)’ın yanına girmiş, odasını doldurmuştuk, o da yanı üzerine yatıyordu. Bizi görünce ayaklarını kendine çekerek topladı ve şöyle buyurdu: ”Haberiniz olsun, benden sonra, ilim talep etmek üzere, (size her taraftan) insanlar gelecektir. Onlara merhaba deyin, selam verin ve ilim öğretin!” Hasan Basrî hazretleri sözlerine devamla dedi ki: “Allah’a yemin olsun! Biz öyle insanlarla karşılaştık ki, (kendilerine ilim talep etmek üzere uğradığımız zaman) bize, ne merhaba dediler, ne selam verdiler, ne de ilim öğrettiler. Ancak kendilerine ilim için gittiğimiz zaman bir şeyler öğrenir idiysek de bize kaba davranırlardı.” İbnu Mace Sünen (248) – Hds 6063)
- İbnu Abbas (r.a) dedi ki: “İnsanlara haftada bir kere hadis anlat. Buna uymazsan iki kere olsun. Daha çok yapmak istersen üç olsun. Sakın halkı şu Kur’an’dan usandırma! Halk kendi meselelerini konuşurken, senin onlara gelip, sözlerini keserek, bir şeyler anlatıp onları bıktırdığını görmeyeceğim. Onlar konuşurken süs ve dinle. Onlar sana gelip “Konuş!” diye talebte bulununca, istiyorlar demektir, o zaman konuşursun. Dua ’da seci meselesine dikkat et ve ondan kaçın. Zira ben, Resulullah (sav) ve Ashab-ı Kiram’ın devrinde yaşadım, bunu yapmıyorlardı.” Buhari, Da’avat 20
- İnsanlara anlayacakları şeyleri anlatın. Allah ve Resulünün tekzip edilmelerini ister misiniz? Buhari, İlm 49
- Sen bir cemaate akıllarının almayacağı bir şey söylersen mutlaka bu, bir kısmına fitne olur. Müslim, Mukaddime 5
- Hazreti Cabir (r.a) anlatıyor: “Resulullah (sav) buyurdular ki: “Bu ümmetin sonradan gelenleri önce gelenlerine lanet ettiği vakit, kim bir hadisi söylemez, ketmederse, Allah’ın indirdiğini ketmetmiş (gizlemiş) olur.” İbnu Mace Sünen (263) – Hds 6070)
- Hazreti Enes (r.a) anlatıyor: “Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kim bir ilimden sorulur, o da bunu gizlerse, kıyamet günü ateşten bir gem ile gemlenir.” İbnu Mace Sünen (264) – Hds 6071)
- Ebu Saidi’l-Hudrî anlatıyor: “Resulullah (sav) buyurdular ki: “Kim insanların dinî işlerinde Allah’ın faydalı kıldığı bir ilmi gizlerse, Allah, kıyamet günü onu ateşten bir gem ile gemler.” İbnu Mace Sünen (265) – Hds 6072)
- Hazreti Enes (r.a) anlatıyor: “Resulullah (sav) buyurdular ki: ”Allah benim sözümü işitip belleyen, sonra da onu benden (başkasına) ulaştıran kimsenin yüzünü kıyamet günü ağartsın. Zira nice ilim taşıyıcılar vardır ki, alim değildir. Nice ilim taşıyıcıları ilmi, kendinden daha alim olana taşırlar.” İbnu Mace Sünen (236) – Hds 6054)
- Yine Hazreti Enes anlatıyor: “Resulullah (sav) buyurdular ki: “İnsanlardan öyleleri vardır ki, onlar hayrın anahtarları, şerrin de sürgüleridir. Allah’ın, ellerine hayrın anahtarlarını koyduğu kimselere ne mutlu! Şerrin anahtarlarını Allah’ın ellerine koyduğu kimselere ne yazık!” İbnu Mace Sünen (237) – Hds 6055)
- Sehl İbnu Sa’d (r.a) anlatıyor: “Resulullah (sav) buyurdular ki:”(Size getirdiğim) bu hayır, bir kısım hazineler mesabesindedir. Bu hazinelerin anahtarları vardır. Allah’ın, hayır için bir anahtar, şerre karşı da sürgü kıldığı kimseye ne mutlu. Allah’ın şerre anahtar, hayra sürgü kıldığı kimseye de ne yazık!” İbnu Mace Sünen (238) – Hds 6056)
- Resulullah (sav) buyurdular ki: “Allah ilmi [verdikten sonra], insanların [kalbinden] zorla söküp almaz. Fakat ilmi, ülemayı kabzetmek suretiyle alır. Ulema kabzedilir, öyle ki, tek bir alim kalmaz. Halk da cahilleri kendine reis yapar. Bunlara meseleler sorulur, onlar da ilme dayanmaksızın [kendi reyleriyle] fetva verirler, böylece hem kendilerini hem de başkalarını dalalete atarlar.” Buhari, İlm 34, İ’tisam 7, Müslim, İlm 13, (2573), Tirmizi, İlm 5, (2654)
- Resulullah (sav) ile beraberdik. Gözünü semaya dikti. Sonra: “Şu anlar, ilmin insanlardan kapıp kaçırıldığı anlardır. Öyle ki, bu hususta insanlar hiçbir şeye muktedir olamazlar!” buyurdular. Ziyad İbnu Lebid el-Ensari araya girip: “Bizler Kur’an’ı okuyup dururken ilim bizlerden nasıl kapıp kaçırılır? Vallahi biz onun hem okuyacağız, hem de çocuklarımıza, kadınlarımıza okutacağız!” dedi. Resulullah da: “Anasız kalasın, ey Ziyad, ben seni Medine fakihlerinden sayıyordum. (Bak) işte Tevrat ve İncil, yahudilerin ve nasranilerin elinde, onların ne işine yarıyor (sanki onunla amel mi ediyorlar)?” buyurdu. Cübeyr der ki: “Ubade İbnu’s-Samit Radıyallahu Anh’e rastladım. “Kardeşin Ebu’d-Derda ne söyledi, işittin mi?” dedim. Ve ona, Ebu’d’Derda’nın söylediğini haber verdim. Bana: “Ebu’d-Derda doğru söylemiş, dilersen kaldırılacak olan ilk ilmin ne olduğunu sana haber vereyim: İnsanlardan kaldırılacak olan ilk ilim huşudur. Büyük bir camiye girip huşu üzere olan tek şahsı göremeyeceğin vakit yakındır!” dedi. Tirmizi, İlm 5, (2655)
- Nakledildiğine göre, (Medine valisi) Ebu Bekr İbnu Hazm’a şöyle yazmıştır: “Bak, Resulullah (sav)’ın hadisinden ne varsa yaz. Zira ben, ilmin kaybolmasından ve ülemanın gitmesinden korkuyorum. Resulullah (sav)’ın hadisinden başka bir şey kabul etme. Alimler ilmi yaysınlar, ilim için (herkese açık yerlerde) halkalar teşkil etsinler, ta ki bilmeyenler de böylece öğrensin. Zira ilim, gizli kalmazsa helak olmaz.” Buhari, İlm 34
YAZAR BİLGİSİ
YORUMLAR