Cidal ve mira nedir? Cidal ve mira ‘nın dindeki yeri nedir? Cidal ve mira ile ilgili Resulullah’ın söylediği hadisler şunlardır;
İMAN VE İSLAM (DİĞER HADİSLER)
İman ve İslam nedir? İman ve İslam ‘ın dindeki yeri nedir? İman ve İslam ile ilgili Resulullah’ın söylediği hadisler şunlardır;
- Biz, bir seferinde Hazreti Peygamber (sav) ile aynı cemaatte beraber oturuyorduk ki: “Allah’a hiçbir şey ortak koşmamak, hırsızlık yapmamak, zina fazihasını işlememek, Allah’ın haram ettiği cana meşru bir sebep olmaksızın kıymamak şartları üzerine bana biat edin” buyurdu. Bir diğer rivayette “…Çocuklarınızı öldürmemek, halde ve istikbalde iftirada bulunmamak, meşru dairedeki emirlerde – ne bana ne de vazifelilere – isyan etmemek üzere biat edin. Kim vereceği bu sözlere sadık kalır, ahdine vefa gösterirse karşılığını Allah’tan alacaktır. Kim de bu yasaklardan birini işleyecek olursa artık işi Allah’a kalmıştır, dilerse affeder, dilerse azap verir, cezalandırır” buyurdu. Biz de bu şartlarla biat ettik.” Nesai, bir başka rivayette “karşılığını Allah’tan alacaktır” ifadesinden sonra şu ziyadeyi kaydeder: “Kim bunlardan birini işler, sonra da dünyada cezalandırılırsa, çektiği bu ceza onun için kefaret ve o günahtan temizlenme olur.” Buhari, Müslim, Muvatta ve Nesai’de gelen bir diğer rivayette şu ifade mevcuttur: “Hazreti Peygamber (sav)’e zor durumlarda olsun, kolay durumlarda olsun, hoş şartlarda olsun nahoş şartlarda olsun, aleyhimize kayırmaların yapılıp, hakkımızın çiğnendiği hallerde olsun itaat etmek, idareyi elinde tutanlara karşı iktidar kavgası yapmamak, nerede olursak olalım hakkı söylemek, Allah’ın emrini yerine getirmede kınayanların kınamalarından korkmamak üzere biat ettim.” Bir başka rivayette şu ifadeye rastlanmaktadır: “…İktidar sahibine karşı onda, Allah’ın kitabında gelmiş bulunan bir delil sebebiyle te’vil götürmeyen açık bir küfür görülmedikçe iktidar kavgası yapmamak…” Buhari, İman 11, Müslim, Hudud 41, (1709), Nesai, Bey’a 17, (7, 148), Tirmizi, Hudud 12, (1439)
- Biz Hazreti Peygamber (sav)’in huzurunda 7 veya 8 veyahut da 9 kişiydik. “Allah Resulü’ne biat etmiyor musunuz?” dedi. Ellerimizi uzatarak: “Hangi şartlara uymak üzere biat edeceğiz ey Allah’ın Resulü?” dedik. Şu cevabı verdi: “Allah’a ibadet etmek ve O’na hiçbir şeyi ortak koşmamak, beş vakit namazı kılmak (verilen emirlere) kulak verip itaat etmek – ve bu sırada gizli bir kelime fısıldayarak devamla – “Halktan hiçbir şey istemeyin” buyurdu. Avf İbnu Malik ilaveten der ki, Hazreti Peygamber (sav)’i benimle dinleyen o cemaatten öylelerini biliyorum ki, bineğinin üzerinde iken kazara kamçısı düşse kimseye “Şunu bana verir misin?” diye talebte bulunmaz iner kendisi alırdı” Müslim, Zekat 108, (1043), Ebu Davud, Zekat 27, (1642), Nesai, Salat, 5, (1, 229), İbnu Mace, Cihad 41, (2867)
- Biz Hazreti Peygamber (sav)’e kulak vermek ve itaat etmek şartıyla biat ederken “Gücünüzün yettiği şeylerde” diyordu. Buhari, Ahkam 42, Müslim, İmaret 90, (1867), Nesai, Bey’at 18, (7, 148), Tirmizi, Siyer 37, (1597), Muvatta, Bey’at 1, (2, 982), İbnu Mace, Cihad 43, (2874)
- Ensar’dan bir grup kadınla Hazreti Peygamber (sav)’e gelip kendisine: “Allah’a hiçbir şeyi ortak koşmamak, çalmamak, zina etmemek, çocuklarımızı öldürmemek, halde ve istikbalde iftira atmamak, sana meşru emirlerinde isyan etmemek şartları üzerine biat ediyoruz” dedik. Hemen ilave etti: “Gücünüzün yettiği ve takatinizin kafi geldiği şeylerde.” Biz: “Allah ve Resulü bize karşı bizden daha merhametlidir, haydi biat edelim” dedik. Süfyan merhum der ki: Kadınlar, biati (erkekler gibi) musafaha ederek yapmayı kastetmişlerdi. Hazreti Peygamber (sav): “Ben kadınlarla musafaha etmem, benim yüz kadına toptan söylediğim söz her kadın için ayrı ayrı söylenmiş yerine geçer” buyurdu. Muvatta, Bey’a 2, (2, 982), Tirmizi, Siyer 37, (1597)
- Hazreti Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: “Ben, insanlar Allah’tan başka ilahın olmadığına, Muhammed’in de Allah’ın elçisi olduğuna şehadet edinceye, namaz kılıncaya, zekat verinceye kadar onlarla savaş etmekle emrolundum. Bunları yaptılar mı, kanlarını, mallarını bana karşı korumuş (emniyet altına almış) olurlar. İslam’ın hakkı hariç. Artık (samimi olup olmadıklarına dair) durumları Allah’a kalmıştır” (Müslim’deki rivayette “İslam’ın hakkı hariç” ibaresi mevcut değildir.) Buhari, İman 17, Müslim, İman 36, (22)
- Hazreti Peygamber (sav) ashabıyla otururken bir adam gelerek gizlice bir şeyler fısıldadı. Ne gibi bir sır tevdi etmişti bilmiyorduk. Nihayet Hazreti Peygamber (sav) onu açıkladı. Meğerse o zat, münafıklardan birini öldürmek için izin istiyormuş. Adama: “Peki o Allah’tan başka ilah olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın elçisi bulunduğuna şehadet etmiyor mu?” diye sordu. Adam: “Hayır o şehadeti ikrar etmiyor” dedi. Hazreti Peygamber (sav): “Namaz kılıyor mu2” diye sordu. Adam: “Hayır namaz da kılmıyor” deyince, Hazreti Peygamber (sav): “Allah’ın öldürmekten beni men ettiği kimseler işte böyleler!” buyurdu. Muvatta,Kasru’s-Salat 84, (1, 171)
- Resulullah (sav)’ın şöyle söylediğini haber verdi: “Kim Lailahe illallah der ve Allah’tan başka mabudları reddederse, Allah onun malını ve kanını haram kılar. (Samimi olup olmadığı) meselesi Allah’a aittir.” (Yine Müslim’in bir başka rivayeti “Kim Allah’ı birlerse” diye başlar ve yukarıdaki şekilde devam eder (38. Hadis) Müslim, İman, 37, (23)
- Hazreti Peygamber (sav), bize iki hadis irad buyurmuştu. Ben bunlardan birini gördüm, diğerini de bekliyorum. Buyurmuştu ki: Emanet (din, adalet duyguları) insanların kalplerinin derinliklerine (yaratılışlarında, fıtri meyiller olarak) konmuştur. Sonradan Kur’an-ı Kerim indi, (İnsanlar kalplerine konmuş olan bu fitri temayüllerin) Kur’an ve hadiste te’yidini buldular. Resulullah (sav) bize bu emanetin kalplerden kalkmasından da bahsetti ve buyurdu ki: “Kişi uykuda imiş gibi farkında olmadan kalbinden emanet alınır. Geride, benek izi gibi bir iz kalır. Sonra ikinci sefer, yine uykudaymışcasına, kişi farkında olmadan kalbindeki emanet duygusundan bir miktar daha alınır. Bunun da, kalpte bir kabarcık izi gibi bir izi kalır, yani şöyle ki, ayağın üzerinden bir kor parçasını yuvarlayacak olsan değdiği yerleri kabarmış görürsün. Ne var ki, içinde işe yarar bir şey yoktur. Sonra Hazreti Peygamber (sav) bir çakıl tanesi aldı, onu ayağnıın üzerinde yuvarladı. (Ve sözüne davam etti “(Emanet bu şekilde peyder pey azalmaya devam eder, o hale gelinir ki artık) alış verişe giden insanlarda (itimad, güven, doğruluk ve) emanet tamamen kaybolur. Hatta dürüstler ‘Falanca kabilede dürüst insanlar varmış’ diye parmakla gösterirler. Bazen da, kalbinde zerre miktar iman olmayan bir kimsenin “ne civanmerd, ne kibar, ne akıllı kişi” diye övüldüğü olur.” (Huzeyfe devam etti “Ben öyle günler gördüm ki, hanginizle alış veriş yaptığıma aldırmazdım. Muhatabım Müslüman idiyse, bana karşı hile yapmasına dindarlığı mani olurdu. Muhatabım Yahudi veya Hıristiyan idiyse, onu da, amirinden validen gelen korku ve disiplin bana hile yapmaktan alıkoyardı. Fakat bugün sizden sadece falanca falanca ile (gönül huzuruyla) alış veriş yapabilirim.” Buhari, Rikak 35, Fiten 13, Müslim, İman 230, (143), Tirmizi, Fiten 17, (2180), İbnu Mace, Fiten 27, (4053)
- Resulullah (sav) buyurdu ki: “Emanet kaybedilince kıyameti bekleyin.” “Emanet nasıl kaybolur?” diye sordular. “İşler ehil olmayanlara teslim edilince” diye cevapladı. Buhari, Rikak 35, İlm 2
- Hazreti Peygamber (sav)’in şu sözünü rivayet etmiştir: “Sana emanet bırakanın emanetini geri ver. Sana ihanet edene ihanet etme.” Ebu Davud, Büyu 81, (3534), Tirmizi, Büyu 38, (1264)
- Hazreti Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: “Emin bir Müslüman mal muhafızı olsa ve vazifesini dürüstlükle yapsa, şöyle ki, kendisine (sadaka vs. Nevinden) emredileni gönül hoşluğuyla eksiksiz ve tam olarak yerine verse, sadakayı veren iki kişiden biri olur.” (Nesai, hadisin başında şu ziyadeyi kaydetti: “Mü’min kişi, diğer mü’mine karşı duvar gibidir, birbirlerini takviye ederler”) Buhari, Zekat 25, Vekalet 16, İcare 1, Müslim, Zekat 79 (1023), Ebu Davud, Zekat 43, (1684), Nesai, Zekat 66, (5, 79-80)
- Hazreti Peygamber (sav)’le birlikte Veda haccı’nda bulundum. Orada Hazreti Peygamber (sav) irad ettiği hutbede önce Allah Teala’ya hamd-ü sena, hatırlatma ve tavsiyelerden sonra şöyle devam etti: “Hangi gün (bu günden) daha (mukaddes ve) haramdır? Bu soruyu üç kere tekrarladı. Cemaat: “el-Haccu’l-Ekber günü” diye cevap verdi. Resulullah (sav) devam etti: “öyle ise bilin ki, kanlarınız, mallarınız, ırzlarınız, birbirinize, bu ayınızda, bu beldenizde şu gününüz nasıl haramsa öylece haramdır, mukaddestir. Bilin ki herkesin cinayetinden kendisi sorumludur. Hiçbir babanın cinayetinden oğlu sorumlu tutulmaz. Haberiniz olsun ki, Müslüman, Müslümanın kardeşidir. Bu sebeple, bir Müslümana, bizzat kendisi helal kılmadıkça kardeşinin hiçbir şeyi helal değildir. Bilin ki cahiliye devrinden kalan bütün faizler mülgadır, terkedilecek ve alınmayacak. Faize verilen paranın sadece sermaye kısmını yani aslını alacaksınız, – böylece ne zulüm ve haksızlık etmiş ne de zulme ve haksızlığa uğramış olacaksınız – Abbas İbnu Abdi’l-Muttalib’in faizi hariç. Zira onun tamamı mülgadır, terkedilmiştir. Haberiniz olsun ki, cahiliye devrinden kalan bütün kanlar da terkedilmiştir (intikam peşine düşülmeyecek). İlga ettiğim ilk cahiliye kanı da el-Haris İbnu Abdi’l-Muttalib’in kanıdır. Haris, Benu Leys’ten tuttuğu bir süt anneye bebeğini emzirtiyordu. Çocuğu Hüzeyl adında birisi (bir kavga sırasında attığı bir taşla kazaen) öldürmüştü. Sakın ha, kadınlara da iyi muamele yapın. Çünkü onlar yanınızda esir durumundadır. Onlara iyi muamelenin dışında (terk etmek dövmek gibi) bir başka şey yapmak hakkına sahip değilsiniz. Ancak açık bir çirkinlikte bulunulursa o hariç. Çirkin iş yapmaları halinde, önce yataklarını ayırın, (yine de devam edecek olurlarsa) yaralamayacak şekilde dövün. Bundan sonra itaat ederlerse, (onların yaptığına ayırma-dövme gibi muamelelere) zulmen devam etmek için bir yol (bir bahane) aramayın. Bilin ki, sizin kadınlarınız üzerinde bazı haklarınız var. Kadınlarınızın da sizler üzerinde bazı hakları vardır. Kadınlarınız üzerindeki haklarınız istemediğiniz kimselere yatağınızı çiğnetmemeleri, evlerinize hoşlanmadıklarınızın girmesine izin vermemeleridir. (Onların sizdeki hakları ise) yiyecek ve giyeceklerinde iyi davranmanızdır. Haberiniz olsun, şeytan şu beldenizde kendisine ebediyen tapılmayacağını idrak etmiştir. Fakat, sizin önemsemediğiniz şeylerde ona itaat devam edecek, bunlar da onu memnun kılacak menfi neticeler hasıl edecektir. Tirmizi, Fiten 2, (2610), Tefsir 2, (3087), Müslim, Hacc, 194, (1218)
- Hazreti Peygamber(sav) Veda Haccı’nda şunu söylediler: “(Ey ahali) hangi ayın hürmetçe daha ileri olduğunu biliyor musunuz?” Halk: “Şu içinde bulunduğumuz ay değil mi?” dedi. Resulullah (sav): “Peki, hangi bölgenin hürmetçe daha önde olduğunu biliyor musunuz?” diye sordu. Halk: “Şu yerler değil mi?” cevabını verdi. Resulullah (sav) tekrar: “Pekala hangi günün hürmetçe daha üstün olduğunu biliyor musunuz? Dedi. Halk: “Şu içinde bulunduğumuz gün değil mi?” diye cevap verdi. Bunun üzerine Resulullah (sav) sözlerine şöyle devam etti: “Öyleyse bilin ki Allah Teala, sizlere, meşru sebep dışında kanlarınızı, mallarınızı, ırzlarınızı haram kılmıştır, tıpkı şu beldede, şu ayda şu günümüzü haram kıldığı gibi.” Hazreti Peygamber (sav) bundan sonra üç sefer tekrar ederek sordu: “Duydunuz mu, tebliğ ettim mi?” Halk her defasında “Evet” cevabını verdi. Resulullah (sav) sözlerini şöyle tamamladı: “Sakın ha! Benden sonra tekrar küfre dönüp birbirinizin boyunlarını vurmaya kalkmayın!” Buhari, Hudud 9, Riyat 2, Hacc 132, Meğazi 77 ,Fiten 8, Edeb 43, Müslim, İman 120 (66), Ebu Davud, Sünne 16, (4686)
- Hazreti Peygamber (sav) şöyle buyurdu: “Zaman, döne döne Allah’ın arz ve semavatı yarattığı gündeki düzenini tekrar buldu. Sene on iki aydır. Bunlardan dördü haram aydır. Haram aylar da üç tanesi peş peşe gelir: “Zül-kade, Zü’l-hicce ve Muharrem. Bir de Cumadi ve Şaban ayları arasında yer alan Mudarlılar’ın Receb’i.” Resulullah (sav) sordu: “Bu ay hangi aydır?” Biz: “Allah ve Resulü daha iyi bilir” dedik. Bir müddet sustu. Biz ayın ismini değiştirecek zannettik. Ancak şunu söylediler: “Bu Zi’l-hicce değil mi?” “Evet!” karşılığını verdik. Devam etti: “Peki burası neresidir?” Biz: “Allah ve Resulü daha iyi bilir” cevabını verdik. Yine sustu ve bu bölgenin ismini değiştirecek vehmine kapıldık. “Burası haram bölge değil mi?” dedi. “Evet” dedik. “İçinde bulunduğunuz gün nedir?” diye tekrar sordu, biz yine: “Allah ve Resulü daha iyi bilir” dedik. Tekrar sustu ve biz yine günün ismini değiştirecek zannına düşmüştük ki: “Kurban günü değil mi?” dedi. “Evet” cevabımız üzerine sözüne devam etti: “Bilin ki, kanlarınız, mallarınız ve ırzlarınız birbirinize kesinlikle haramdır, tıpkı bu yerde, bu ayda şu gününüzün haram olması gibi. Rabbinize kavuştuğunuz zaman sizi yaptıklarınızdan hesaba çekecek. Sakın benden sonra birbirinizin boyunlarını vuran kafirler olmayın. Bu söylediklerimi duyanlar, duymayanlara ulaştırsınlar. Bazen söz kendisine ulaştırılan kimse, ulaştırılan sözü bizzat dinleyenden daha iyi beller.” Resulullah (sav) sonra şunu ekledi: “Tebliğ ettim mi, tebliğ ettim mi?” Üç defa tekrarladı. “Evet” cevabımız üzerine: “Ya Rabbi şahid ol!” dedi. Müslim’in rivayetinde şu ziyade var: “Sonra Hazreti Peygamber (sav) beyazı galebe çalan alaca iki koyuna yöneldi ve onları kesti. Sonra da koyunun bir parçasını alıp aramızda taksim etti. Üç şey vardır, bir mü’minin kalbi onlara karşı ebediyen ihanet etmez, ameli sırf Allah için yapmak, idareyi elinde tutana karşı hayırhah olmak, Müslümanların cemaatine katılmak, çünkü onların duaları cemaate dahil olanların hepsini içine alır.” İbnu’l-Esir: “Bu ziyadeyi ana kitaplarda (Kütüb-i Sitte) görmedim” der. Buhari, Hacc 132, Edahi 5, Tefsir, Berae 8, Bed’i’l-Halk 2, Fiten 8, İlm 9, Müslim, Kasame 29, (1679), Ebu Davud, Hac 63, (1947)
- Hazreti Peygamber (sav): “Her çocuk fıtrat üzerine doğar” buyurdu ve sonra da “Şu ayeti okuyun” dedi: “Allah’ın yaratılışta verdiği fıtrat…” (Rum, 30). Sonra Resulullah (sav) sözünü şöyle tamamladı: “Çocuğu anne ve babası Yahudileştirir veya Hıristiyanlaştırır veya Mecusileştirir. Tıpkı hayvanın doğurunca, azaları tam olarak yavru doğurması gibi. Siz kesmezden önce, kulağı kesik olarak doğmuş hayvana rastlar mısınız?” Dinleyenler: “Ey Allah’ın Resulü, küçükken ölenler hakkında ne dersiniz (cennetlik mi, cehennemlik mi?) diye sordular. Hazreti Peygamber (sav) şu cevabı verdi: “(Yaşasalardı) nasıl bir amel işleyeceklerdi Allah daha iyi bilir.” Bir başka rivayette: “Doğan hiçbir çocuk yoktur ki, konuşmaya başlayıncaya kadar şu din üzere olmasın” buyurulmuştur. Buhari, Cengiz 80, 93, Müslim, Kader 22, (2658), Muvatta, Cenaiz, 52, (1, 241), Tirmizi, Kader 5, (2139), Ebu Davud, Sünnet 18, (4714)
YAZAR BİLGİSİ
YORUMLAR