MUHAYYERLİK

• Instagram
• YouTube
• Twitter
• Pinterest
• TikTok

Muhayyerlik nedir? Muhayyerlik ‘in dindeki yeri nedir? Muhayyerlik ile ilgili Resulullah’ın söylediği hadisler şunlardır;

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Alışveriş yapanlar, birbirlerinden ayrılmadıkça (akdi bozmakta) muhayyerdirler. Veya alış-veriş yapanlardan biri diğerine “muhayyersin” demişse yine muhayyerdir.” Buhari, Büyu, 42, 43, 44, 46, Müslim, Büyu 45, 47, (1531), Tirmizi, Büyu 26, (1246), Ebu Davud, Büyu 53, (3454), Nesai, Büyu 9, (7, 248), Muvatta, Büyu 79, (2, 671), İbnu Mace, Ticarat 17, (2181)

• Sahiheyn’de gelen bir rivayette şöyle buyurulmuştur: “İki kişi alış-verişte bulununca, onlar ayrılmadıkça, veya biri diğerini muhayyer bırakmadıkça her ikisi de muhayyerdir. Biri diğerini muhayyer bırakır da bu şartla alış-veriş yaparlarsa artık akit kesinleşmiştir. Alışverişi yaptıktan sona ayrılırlar da ikisinden biri satıştan vazgeçmezse yine satış kesinleşmiştir.” Buhari, Büyu 45, Müslim, Büyu 44, (1531)

• Müslim’in bir diğer rivayetinde şöyle buyurulmuştur: “Alış-veriş yapan herhangi iki kişi arasında, birbirlerinden ayrılmadıkça akit kesinleşmiş olmaz. Ancak muhayyerlik şartıyla yapılan satış müstesna.” Müslim, Büyu 46, (1531)

• Müslim’in bir diğer rivayetinde Nafi’ der ki: “İbnu Ömer (r.a) bir kimse ile alış-veriş yapınca bu satışın bozulmasını istemedi mi kalkar biraz yürür, sonra geri dönerdi.” Müslim, Büyu 45, (1531)

• Tirmizi’nin bir rivayetinde şöyle gelmiştir: “İbnu Ömer, bir alışverişi oturarak yapmış ise, akdin kesinleşmesi için ayağa kalkardı. Tirmizi, Büyu 26, (1245)

• Hazreti Peygamber (sav) buyurdular ki: “Alış-veriş yapanlar birbirlerinden ayrılıncaya kadar muhayyerdirler. Eğer doğru söyler ve her şeyi beyan ederlerse bu alış-verişleri her ikisi hakkında da mübarek kılınır. Gerçeği gizlerler ve yalan söylerlerse, alışverişlerinin bereketi kalmaz.” Buhari, Büyu 19, 22, 42, 44, 46, Müslim, Büyu 47, (1532), Ebu Davud, Büyu 53, (3459), Tirmizi, Büyu 26, (1246), Nesai, Büyu 8, 57, 244)

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Alışveriş yapan iki taraf, birbirlerinden ayrılmadıkça muhayyerdirler. Ancak, aralarında muhayyerlik anlaşması varsa bu müstesna. Bu durumda, “karşı taraf pişman olur da akdi bozar” korkusuyla birinin oradan ayrılması helal olmaz.” Tirmizi, Büyu 26, (1247), Ebu Davud, Büyu 53, (3954), Nesai, Büyu 11, (7, 251-252)

• Resulullah (sav) buyurdular ki: “Alış veriş yapan her iki taraf da akitten memnun kalmadıkça ayrılmasınlar.” Ebu Davud, Büyu 53, (3458), Tirmizi, Büyu 27, (1248)

• Resulullah (sav) bir bedeviyi, satıştan sona muhayyer kıldı. (Tirmizi hadisin sahih olduğunu söylemiştir.) Tirmizi, Büyu 27, (1249)

• Hazreti Peygamber (sav) buyurdular ki: “Alışveriş yapanlar ihtilafa düşerlerse satanın sözü esas alınır. Müşteri muhayyer bırakılır.” Muvatta, Büyu 80, (2, 671), Tirmizi, Büyu 43, (1270)

• Bir gazvede bulunduk. Bir yere indik. Bir arkadaşımız, bir köle karşılığında bir at sattı. O günün geri kalan kısmında ve geceleyin beraber kaldılar. Sabah olunca göç hazırlığı yapıldı. Adam kalkarak atını eğerlemeye gitti. Bu satıştan pişman olmuştu. Öbürüne gidip akdi bozmak istedi. Fakat diğeri kabul etmedi, atı vermeyi reddetti ve “Aramızda Resulullah (sav)’ın ashabından Ebu Berze hakem olsun” dedi. Ona gelip, durumu anlattılar. Ebu Berze: “Aranızda Resulullah (sav)’ın hükmüyle hükmetmeme razı mısınız? Hazreti Peygamber (sav) buyurmuştu ki: “Alım satım yapanlar, birbirlerinden ayrılmadıkça muhayyerdirler.” Ben sizi ayrılmış göremiyorum.” Ebu Davud, Büyu 53, (3457)